Ρ. Ντατ - Φασισμός και Κοινωνική Επανάσταση


Για την πάλη ενάντια στο φασισμό είναι αναγκαία η κατανόησή του ως φαινομένου, καθώς και του χαρακτήρα της πάλης για την αντιμετώπισή του. Σε αυτήν την κατεύθυνση συμβάλλει η μελέτη της έκδοσης της «Σύγχρονης Εποχής»: Ρ. Π. Ντατ «Φασισμός και κοινωνική επανάσταση».

"Ποιοι είναι οι γενικοί όροι που ευνοούν την άνοδο του φασισμού; Μπορούμε να τους απαριθμήσουμε εν συντομία: 

1) η ένταση της οικονομικής κρίσης και της ταξικής πάλης, 
2) η εντεινόμενη απογοήτευση από τον κοινοβουλευτισμό, 
3) η ύπαρξη ευρέων μικροαστικών, μεσαίων στρωμάτων, του εξαθλιωμένου προλεταριάτου και των τμημάτων των εργατών υπό καπιταλιστική επιρροή, 
4) η απουσία αυτοτελούς ταξικά συνειδητής ηγεσίας του κύριου όγκου της εργατικής τάξης."

Οι παραπάνω εκτιμήσεις του συγγραφέα, διατυπωμένες πριν από 80 χρόνια, το 1934, θα μπορούσαν να έχουν διατυπωθεί σήμερα. Σε αυτό συνίσταται η επικαιρότητα και η δύναμη του έργου του Ρ. Ντατ Φασισμός και Κοινωνική Επανάσταση που πρωτοδημοσιεύεται στα ελληνικά με την παρούσα έκδοση της Σύγχρονης Εποχής.

Η αδυναμία της σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής σε σχέση με όσα υπόσχεται, όταν δεν μπορεί στέρεα να επανέλθει η φιλελεύθερη διαχείριση, φέρνει πιο κοντά το φασισμό στη διακυβέρνηση. Κι αυτό γιατί η σοσιαλδημοκρατία προκαλεί πιο έντονη απογοήτευση σε εργατικές και λαϊκές μάζες απ' ό,τι η αστική φιλελεύθερη διαχείριση, αφού έχει πιο βαθιές ρίζες στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα. 

Φέρνει μεγαλύτερη σύγχυση και απογοήτευση αφού υπόσχεται ακόμα και "δημοκρατικό" σοσιαλισμό (μέσω μεταρρυθμίσεων, κοινοβουλευτικών αποφάσεων).

Στο βιβλίο Φασισμός και Κοινωνική Επανάσταση αναδεικνύεται όλη η παραπάνω κίνηση, με πιο χαρακτηριστική την εξέλιξή της στη Γερμανία από το 1918 έως το 1933, αλλά και στην Ιταλία. Δεν είναι τυχαίο ότι και στις δύο χώρες είχε προηγηθεί επαναστατική κατάσταση περίπου πριν δέκα χρόνια.

Το βιβλίο προσφέρει μια γνώση για την ανάγκη πάλης του κομμουνιστικού κινήματος, τόσο με το φασισμό όσο και με το ρεφορμισμό-οπορτουνισμό, που σε τελευταία ανάλυση εξίσου υπηρετούν τη διατήρηση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, του συστήματος. 
(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ας δούμε εν συντομία, ως απάνθισμα, ορισμένες χαρακτηριστικές αναφορές του συγγραφέα για την ουσία του φασισμού:

«...ο φασισμός αποτελεί αποκλειστικά μεθοδολογική τακτική του χρηματιστικού κεφαλαίου -όπως ακριβώς η υποστήριξη όλων των μορφών δημοκρατίας και των σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων ήταν επίσης μια μεθοδολογική τακτική, η οποία στήριζε με την ίδια ετοιμότητα πότε τη μια, πότε την άλλη, ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες- ώστε να ηττηθεί η προλεταριακή επανάσταση, να διασπαστεί ο εκμεταλλευόμενος πληθυσμός και συνεπώς να διατηρήσει ο καπιταλισμός την κυριαρχία του. Ολες οι προπαγανδιστικές "θεωρίες", οι μυθολογικές γαρνιτούρες, οι υποτιθέμενες "νέες σχολές πολιτικής σκέψης" κ.λπ. απλώς αποτελούν ένα προπέτασμα καπνού για να καλύψουν τον εν λόγω στόχο» (σελ. 246 - 247).

«Η περιφρόνηση για τις συνταγματικές και νομικές φόρμες, η εξύμνηση της βίας, η άρνηση όλων των ιδεών που υπεραμύνονται της ελευθερίας, της ανθρωπιάς και της ισότητας, η απαίτηση για σταθερό και ισχυρό κράτος, η αποθέωση του πολέμου ως η υψηλότερη μορφή ανθρώπινης δραστηριότητας: όλα τα προαναφερόμενα αποτελούν τυπικές εκφράσεις του σύγχρονου μονοπωλιακού καπιταλισμού. Δεν αποτελούν ιδιαιτερότητες του φασισμού - απλώς εκφράζονται με μεγαλύτερη βιαιότητα από το φασισμό» (σελ. 250).

«Εν τέλει, η εθνικοσοβινιστική ιδεολογία, ο αντισημιτισμός και οι ρατσιστικές θεωρίες είναι όλα δάνεια, χωρίς ούτε ένα καινούργιο χαρακτηριστικό, από το διαθέσιμο απόθεμα των παλιών συντηρητικών και αντιδραστικών κομμάτων, έτσι όπως το χρησιμοποίησε ο Βίσμαρκ και ο τσάρος Νικόλαος και το κατέστησε γνωστό η πανγερμανική και πανσλαβική προπαγάνδα» (σελ. 252).

Στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου, που φέρει και τον τίτλο του, στο υποκεφάλαιο «Η πάλη κατά του φασισμού» συμπυκνώνεται ως εξής η αντιπαράθεση της κομμουνιστικής - επαναστατικής με τη σοσιαλδημοκρατική - οπορτουνιστική γραμμή πάλης κατά του φασισμού:

«Απέναντι σε αυτήν τη γραμμή, η επαναστατημένη εργατική τάξη ανταπαντά με εκείνη του κομμουνισμού η οποία δηλώνει: η δικτατορία των εργατών αποτελεί τη μόνη εναλλακτική στην καπιταλιστική δικτατορία, η οποία σήμερα όλο περισσότερο περνάει από τις πάλαι ποτέ "δημοκρατικές" στις φασιστικές μορφές. Η δικτατορία των εργατών αποτελεί τη μόνη εγγύηση απέναντι στη φασιστική νίκη, απέναντι στη νίκη της αντεπανάστασης και την αχαλίνωτη υποταγή της εργατικής τάξης. Ο δρόμος της αστικής δημοκρατίας καταλήγει στο φασισμό. Η μάχη για την υλοποίηση της δικτατορίας των εργατών πρέπει να δοθεί όχι απλώς μετά την επικράτηση του φασισμού, αλλά πριν, ως το μοναδικό μέσο αναχαίτισής του. Η σοσιαλδημοκρατία υποστηρίζει: Πρώτα φασισμός, μετά επανάσταση. Ωστόσο, ο κομμουνισμός υποστηρίζει: Επανάσταση πριν το φασισμό και αναχαίτισή του. Ο φασισμός δεν είναι αναπόφευκτος. Ο φασισμός καθίσταται αναπόφευκτος μόνο όταν η εργατική τάξη ακολουθεί τη γραμμή του ρεφορμισμού, της εμπιστοσύνης στο καπιταλιστικό κράτος, της άρνησης του ενιαίου μετώπου, αφήνοντας συνεπώς τον εαυτό της να συντριβεί από τον ταξικό εχθρό. Αν, όμως, η εργατική τάξη ακολουθήσει τη γραμμή του ενιαίου μετώπου, της μαζικής εξέγερσης, της οικοδόμησης του δικού της Κομμουνιστικού Κόμματος και της μαχητικής μαζικής οργάνωσης μέχρι την τελική νίκη της επανάστασης και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας των εργατών, τότε μπορεί να νικήσει και να συντρίψει το φασισμό, καθώς και να περάσει απευθείας στη σοσιαλιστική οικοδόμηση χωρίς το ακριβό τίμημα και την καταισχύνη του φασιστικού ιντερμέτζιου. Αυτός είναι ο δρόμος για να ηττηθεί ο φασισμός» (σελ. 383).

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Κεφάλαιο Ι. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων
Η αντιπαράθεση μεταξύ παραγωγικών δυνάμεων και υπάρχουσας κοινωνίας
Παραγωγικότητα και ανεργία
Η εναλλακτική: κοινωνική επανάσταση ή καταστροφή
Κεφάλαιο II. ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ
Η τελευταία απόπειρα αναστύλωσης του προπολεμικού καπιταλισμού
Η κατάρρευση των ψευδαισθήσεων για την περίοδο σταθεροποίησης
Μετά την κατάρρευση
Κεφάλαιο III. ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Η καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων
Η εξέγερση κατά των μηχανών
Η εξέγερση κατά της επιστήμης
Η εξέγερση κατά της "Δημοκρατίας" και του Κοινοβουλίου
"Εθνική αυτάρκεια"
Ο πόλεμος ως ύστατη "λύση"
Κεφάλαιο IV. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ;
Το ταξικό περιεχόμενο του φασισμού
Επανάσταση της μεσαίας τάξης ή δικτατορία του χρηματιστικού κεφαλαίου;
Η μεσαία τάξη και το προλεταριάτο
Ο ορισμός του φασισμού
Κεφάλαιο V. ΠΩΣ ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ
Το προβάδισμα του ιταλικού φασισμού
Ο σοσιαλισμός στην Ιταλία
Ήταν δυνατή η επανάσταση στην Ιταλία;
Η ανάπτυξη και η νίκη του φασισμού
Κεφάλαιο VI. ΠΩΣ ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Η κατάπνιξη της Επανάστασης του 1918
Η ανάπτυξη του εθνικοσοσιαλισμού
Το κρίσιμο ερώτημα του ενιαίου μετώπου
Οι αιτίες της επικράτησης του φασισμού
Κεφάλαιο VII. ΠΩΣ ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΙΑ
Η σημασία της περίπτωσης της Αυστρίας
Η προδοσία της επανάστασης στην Κεντρική Ευρώπη
Η φασιστική δικτατορία και η εξέγερση του Φλεβάρη
Κεφάλαιο VIII. ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΦΑΣΙΣΜΟΣ
Η άποψη του καπιταλισμού για τη σοσιαλδημοκρατία 214 και το φασισμό
Τα μικρόβια του φασισμού στη σοσιαλδημοκρατία
Πώς η σοσιαλδημοκρατία βοηθάει το φασισμό να πάρει την εξουσία
Το ζήτημα της διάσπασης της εργατικής τάξης
Η προσαρμογή της σοσιαλδημοκρατίας στο φασισμό
Κεφάλαιο IX. Η ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ
Υπάρχει, πράγματι, "θεωρία" του φασισμού;
Η δημαγωγία ως επιστήμη
Ο καπιταλισμός, ο σοσιαλισμός και το συντεχνιακό κράτος
Οι συνέπειες του φασισμού στη σφαίρα της οικονομίας
Φασισμός και πόλεμος
Φασισμός και γυναικείο ζήτημα
Κεφάλαιο Χ. Η ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ. Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗΣ
Κεφάλαιο XI. ΟΙ ΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
Η βάση για την ανάπτυξη του φασισμού στη Βρετανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία
Η σημασία της Εθνικής Κυβέρνησης στη Βρετανία
Το καθεστώς έκτακτης ανάγκης του Ρούζβελτ
Οι ημέρες του Φλεβάρη και η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας στη Γαλλία
Η απαρχή των φασιστικών κινημάτων
Κεφάλαιο XII. ΦΑΣΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Η διαλεκτική του φασισμού και της επανάστασης
Η πάλη κατά του φασισμού

Ξενόγλωσσος τίτλος:
FASCISM AND SOCIAL REVOLUTION

Εκδότης:
ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ

Χρονολογία Έκδοσης:
Δεκέμβριος 2013

Αριθμός σελίδων:
392

Πρόλογος:
ΜΠΕΛΛΟΥ Ε.

Μετάφραση:
ΠΑΠΑΡΗΓΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ

Συγγραφέας/Δημιουργός (Ελληνικά):
ΝΤΑΤ ΠΑΛΜΕ ΡΑΤΖΑΝΙ

Πηγή: rizospastis.gr, politeianet.gr