Οι μέθοδοι του φασισμού

Επιμέλεια Ειρηναίος Μαράκης //atexnos.gr

Ο φασισμός δεν είναι μια άλλη, διαφορετική ιδεολογία που αγωνίζεται για να βελτιώσει την καθημερινή ζωή του απλού πολίτη, δεν ενδιαφέρεται να αποκαταστήσει τις κοινωνικές και πολιτικές αδικίες σε βάρος των φτωχών και φυσικά ούτε επιθυμεί να ανατρέψει το καπιταλιστικό σύστημα εξαθλίωσης, όπως μας τον… διαφημίζουν διάφοροι “καλοπροαίρετοι”. Αντίθετα είναι μια ιδεολογία, βαθιά αντιδραστική και σκοταδιστική που υπηρετεί τον καπιταλισμό ενώ τραβάει μέχρι τα όρια της, αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν τέτοια, την ταξική καταπίεση: στοχοποιεί την συνδικαλιστική δουλειά και το εργατικό κίνημα, φιμώνει την δημοκρατική άποψη, χτίζει πυρήνες τρομοκρατίας σε χώρους εργασίας και γειτονιές, προάγει την πίστη στο Έθνος και στον Αρχηγό, εκβιάζει τους εργαζόμενους να δέχονται ως φυσικό φαινόμενο και χωρίς αμφισβήτηση τις επιλογές και τις προθέσεις των αφεντικών και δολοφονεί εργαζόμενους και αγωνιστές.

Γι’ αυτό είναι πολύ χρήσιμο πέρα από την ανυποχώρητη μάχη μας ενάντια στον φασισμό, τον ρατσισμό και στις καπιταλιστικές πολιτικές που τον διαμορφώνουν και που τον ενισχύουν άλλοτε με τον φόβο των Εβραίων, σήμερα με την καλλιέργεια της ισλαμοφοβίας και πάντα με την στοχοποίηση της Αριστεράς και του εργατικού κινήματος, να γνωρίζουμε και τις μεθόδους επιβολής του. Παραθέτουμε σχετικά δύο πολύ ενδιαφέροντα αποσπάσματα (οι τίτλοι στην αρχή των κειμένων είναι δική μας επιλογή) που αποτέλεσαν τα εξεταζόμενα θέματα στο μάθημα της Ιστορίας για τις Πανελλήνιες εξετάσεις Γενικής Παιδείας 2017. Το πρόβλημα είναι όμως ότι ενώ από τη μία αυτά τα αποσπάσματα δίνουν μια καλή εικόνα για το τι είναι ο φασισμός από την άλλη είναι ενταγμένα σε ένα σύνολο το οποίο δεν επιτρέπει στους μαθητές να κατανοήσουν χωρίς παρανοήσεις την Ιστορία καθώς, πολύ επιλεκτικά, αποφεύγονται μεταξύ άλλων τόσο οι ευθύνες των αστικών κρατών, των μεγάλων δυνάμεων της εποχής, στο ρίζωμα του φασισμού, όσο κι ότι ο φασισμός προέρχεται από τα σπλάχνα του καπιταλιστικού συστήματος.

Η δράση των Μελανοχιτώνων

“…Στην κοιλάδα του Πάδου η πόλη είναι λιγότερο “κόκκινη” από την ύπαιθρο γιατί σ’ αυτή ζουν οι μεγαλοκτηματίες, οι φοιτητές, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι εισοδηματίες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι έμποροι. Ακριβώς από αυτά τα στρώματα στρατολογούνται οι φασίστες (1) και αυτά οπλίζουν τις πρώτες φασιστικές ομάδες κρούσης. Γι’ αυτό η επιχείρηση τιμωρίας ξεκινά σχεδόν πάντοτε από ένα αστικό κέντρο. Ανεβασμένοι επάνω σε οχήματα… οι “μελανοχιτώνες” (2) κατευθύνονται προς το μέρος όπου βρίσκεται ο στόχος της επιχείρησής τους. Μόλις φτάσουν, αρχίζουν να χτυπούν με τους υποκόπανους κάθε διαβάτη που συναντούσαν στο δρόμο και δεν έσπευδε να χαιρετίσει τα φασιστικά σύμβολα ή του τύχαινε να φορά ένα πουκάμισο, ένα μαντήλι και μια γραβάτα κόκκινη. Αν κανείς αντιδρούσε, αν έκανε κάποια χειρονομία για να υπερασπιστεί τον εαυτό του, αν ένας φασίστας τραυματιζόταν ή απλά στραπατσαριζόταν, τότε η “τιμωρία” έπαιρνε μεγαλύτερες διαστάσεις. Οι φασίστες κατευθύνονταν προς την έδρα του ταμείου εργασίας (3), του συνδικάτου, του σπιτιού του λαού (4) έσπαγαν τις πόρτες, έριχναν στο δρόμο τα έπιπλα, τα βιβλία και τα εμπορεύματα και μετά έχυναν δοχεία βενζίνης: μετά από λίγο όλα καίγονταν. Αυτοί που βρίσκονταν τυχαία στα κτίρια δέρνονταν αλύπητα ή δολοφονούνταν…”

Α. Ρόσι, Η γέννηση του φασισμού (1938), στο Β. Σκουλάτος – Ν. Δημακόπουλος – Σ. Κόνδης, Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη, τεύχος Γ’, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2000, σελ. 175

~

Φασιστική “εκπαίδευση”

“Ο προσηλυτισμός των Ιταλών [στη φασιστική ιδεολογία] διενεργείται σε δύο επίπεδα. Πρώτα πρώτα στην εκπαίδευση, που αποβλέπει λιγότερο στη διαμόρφωση καλλιεργημένων αντιλήψεων και υπεύθυνων πολιτών και περισσότερο σε μια φυλή ανθρώπων εύρωστη, θαρραλέα, πειθαρχημένη, ανθεκτική και αφοσιωμένη με φανατισμό στο καθεστώς. Πέρα από το σχολείο, που χαρακτηρίζεται από έντονη
φασιστικοποίηση (οι εκπαιδευτικοί διδάσκουν με μαύρα πουκάμισα), και το πανεπιστήμιο (όπου οι καθηγητές, οι περισσότεροι μεγαλοαστικής καταγωγής, υποστηρίζουν τον φασισμό), οι νέοι και των δύο φύλων στρατολογούνται από τα οχτώ τους χρόνια […]. Εφοδιάζονται με στολές και με ψεύτικα όπλα και συμμετέχουν σε επιδείξεις και παρελάσεις. Στα αγόρια καλλιεργείται η αγάπη για την ομαδική ζωή και τη στρατιωτική δράση. Τα κορίτσια υφίστανται κι αυτά σωματική και κοινωνική διαπαιδαγώγηση με στόχο να γίνουν “ψυχωμένες μητέρες”, έτοιμες να θυσιάσουν τα παιδιά τους για χάρη του έθνους και του Ντούτσε (Μουσολίνι)”.

Serge Berstein – Pierre Milza, Ιστορία της Ευρώπης, τόμ. 3, μτφρ. Μ. Κοκολάκης, Αλεξάνδρεια,
Αθήνα 1997, σ. 85.

_____________________________________
Σημειώσεις:

1) φασιστικό κόμμα (Fascio): κόμμα, που ιδρύθηκε από τον Μουσολίνι στην Ιταλία το 1919. Η λέξη παράγεται από το λατινικό fascio=δέσμη, σφιχτή ένωση δυνάμεων, σύμβολο των συγκλητικών στην αρχαία Ρώμη. Η ιδεολογία του συνίσταται στη δικτατορία του μοναδικού κόμματος, του φασιστικού, στην έξαρξη του εθνικισμού και του συντεχνιασμού
2) μελανοχιτώνας: στη φασιστική Ιταλία “μελανοχίτωνες” ονομάζοταν τα μέλη του φασιστικού κόμματος, γιατί φορούσαν μελανούς χιτώνες
3) ταμείο εργασίας: στην προφασιστική Ιταλία τα εργατικά συνδικάτα ίδρυαν τα ταμεία εργασίας για να ενισχύουν τις εργατικές οικογένειες
4) σπίτι του λαού: στην προφασιστική Ιταλία τα εργατικά συνδικάτα σε συνεργασία με τα αριστερά κόμματα είχαν ιδρύσει σε κάθε εργατική συνοικία και σε πολλά χωριά πολιτιστικές λέσχες για τη μόρφωση του λαού. Οι λέσχες αυτές ονομάζονταν “σπίτια του λαού”