Σαν Σήμερα 9 Μαΐου

1671

Ο Τόμας Μπλαντ, μεταμφιεσμένος ως κληρικός, προσπαθεί να κλέψει τα κοσμήματα του αγγλικού στέμματος από τον Πύργο του Λονδίνου.

1864

Το ναυτικό της Δανίας νικά τους στόλους της Αυστρίας και της Πρωσίας στη ναυμαχία της Χέλγκολαντ.

1877

Σεισμός μεγέθους 8,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ στα ανοικτά των ακτών του Περού σκοτώνει 2.541 άτομα, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων στη Χαβάη και την Ιαπωνία.

1901

Ιδρύεται στη Μελβούρνη το πρώτο Κοινοβούλιο της Αυστραλίας.

1908

Φρικιαστικό έγκλημα στον Πειραιά. Η γιαγιά Μαρία Παπαδάκη τεμαχίζει το νόθο παιδί της κόρης της, ενώ αυτή βρίσκεται στο κρεβάτι του τοκετού, το βάζει στο τσουκάλι, το βράζει κι έπειτα το πετά.

1910

Η Εθνική Συνέλευση της Κρήτης αποφασίζει παμψηφεί την ένωση με την Μητέρα Ελλάδα.

1927

Η Καμπέρα αντικαθιστά τη Μελβούρνη ως πρωτεύουσα της Αυστραλίας και συνέρχεται για πρώτη φορά στην πόλη η Βουλή.

1936

Η Ιταλία προσαρτά επίσημα την Αιθιοπία μετά την κατάληψη της πρωτεύουσας, Αντίς Αμπέμπα, στις 5 Μαΐου.

1936

Μάης του ’36: Η Χωροφυλακή διαλύει βίαια συγκέντρωση απεργών καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη. 12 νεκροί και 280 τραυματίες- εκ των οποίων οι 30 βαριά- είναι ο τραγικός απολογισμός των φονικών συγκρούσεων. Το βράδυ ο λαός είναι η μόνη εξουσία στην πόλη (σύμφωνα με μαρτυρίες ιστορικών) και ο μεγάλος ποιητής Γιάννης Ρίτσος γράφει ένα από τα καλύτερα ποιήματά του, τον «Επιτάφιο», εμπνευσμένο από τους νεκρούς καπνεργάτες, το οποίο μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης.

Χειρόγραφα του «Επιτάφιου»

1941

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Το Βασιλικό Ναυτικό αιχμαλωτίζει το γερμανικό υποβρύχιο U-110. Επί του υποβρυχίου βρέθηκε η τελευταία συσκευή Enigma, την οποία χρησιμοποίησαν αργότερα οι κρυπτογράφοι των συμμαχικών δυνάμεων για να σπάσουν τα κωδικοποιημένα γερμανικά μηνύματα.

1945

  Ώρα 0:43 π.μ.

Στην αίθουσα της στρατιωτικής σχολής μηχανικού, στο προάστιο Κάρλσχορστ του Βερολίνου, οι πληρεξούσιοι της ανώτατης γερμανικής στρατιωτικής διοίκησης στρατάρχης Κάιτελ, ναύαρχος Φρίντεμπουργκ και στρατηγός της αεροπορίας Στουμπφ υπογράφουν την Πράξη για τη χωρίς όρους συνθηκολόγηση της Γερμανίας ενώπιον των αντιπροσώπων των Ενόπλων Δυνάμεων των Συμμάχων:

Από μέρους της ΕΣΣΔ ο στρατάρχης Γ. Κ. Ζούκοφ, της Αγγλίας ο στρατάρχης της Αεροπορίας Α. Τέντερ, των ΗΠΑ ο στρατηγός Κ. Σπάατς και της Γαλλίας ο στρατηγός Ντε Λατρ ντε Τασινί.

Η 9 του Μάη καταγράφεται στην Ιστορία ως η μέρα της «Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών».

Ο ελληνικός λαός μαζί μ’ όλη την ανθρωπότητα γιόρτασε τη μέρα της Νίκης κατά του φασισμού.

Στη Θεσσαλονίκη, τη μέρα του παλλαϊκού γιορτασμού, «παρακρατικοί» δολοφονούν 4 πολίτες.

9 Μάη 1945: Η απήχηση της στην Ελλάδα

Ενώ στην Ευρώπη ο φοβερός Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος βρίσκονταν στο τέλος του, στην Ελλάδα η λευκή τρομοκρατία σε βάρος των αγωνιστών της Αντίστασης -της μετά Βάρκιζας περιόδου- δεν έλεγε να κοπάσει.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το πώς αντιμετωπίστηκε το ζήτημα της 9ης Μάη- της παράδοσης άνευ όρων της ναζιστικής Γερμανίας- μέσα από τις στήλες του ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ. Να τονίσουμε εδώ ότι πέρα από την υπάρχουσα κοινωνική-πολιτική κατάσταση, η συγκεκριμένη μέρα ήταν παραμονή του γιορτασμού της Εργατικής Πρωτομαγιάς και επομένως η ύλη της εφημερίδας έπαιρνε υπόψη της και αυτόν τον παράγοντα

Την Τρίτη 8 Μάη ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ βγαίνει με τον χαρακτηριστικό τίτλο:

«Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΕΤΕΛΕΙΩΣΕ. Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΠΑΡΕΔΟΘΗ ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ. Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΝΙΚΗΣΕ ΤΟ ΦΑΣΙΣΜΟ. Η ΣΥΝΘΗΚΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΕΓΡΑΦΗ ΣΤΗ ΡΕΜΣ ΣΤΙΣ 2.41»

Υπάρχει αναλυτικό φωτο-ρεπορτάζ για το κοσμοϊστορικό αυτό γεγονός, ενώ ξεχωρίζει το άρθρο της σύνταξης που με τίτλο «ΝΙΚΗ» αναφέρει χαρακτηριστικά τόσο για τον χαρακτήρα του φασισμού, τις αιτίες της συντριβής του αλλά και τη σύνδεση του γεγονότος αυτού με τα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα, τις ελπίδες αλλά και τις αυταπάτες σχετικά με το τι λογής πραγματικά μέρες ξημέρωναν για την μεταπολεμική Ευρώπη και τους λαούς της.. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα συνοπτικό ντοκουμέντο του ΚΚΕ για τις εκτιμήσεις του για την κατάσταση που διαμορφώνονταν τότε, με βάση και τις διεθνείς εξελίξεις :

«…Ο φασισμός, ο μεγαλύτερος κίνδυνος που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, συντρίφτηκε στρατιωτικά…Κοσμοϊστορικές είναι οι μέρες που περνάει σήμερα η ανθρωπότητα. Γιατί κοσμοϊστορική ήταν και η μάχη που δόθηκε αυτά τα τελευταία χρόνια. Οι δυνάμεις της προόδου, του φωτός, του πολιτισμού ,οι δυνάμεις του αντιφασισμού και της δημοκρατίας θριαμβεύουν. Και η πιο αντιδραστική, η πιο τρομερή, η πιο βάρβαρη και αναχρονιστική δύναμη που γνώρισε η ιστορία, συντρίβεται, διαλύεται. Και η συντριβή της θα σημάνει την απαρχή μιας νέας περιόδου ελευθερία, φωτός, δημοκρατίας, προόδου, ειρήνης. Με το στρατιωτικό τσάκισμα του φασισμού κλείνει ένα κεφάλαιο της ιστορίας, κεφάλαιο συντριβής του φασισμού και ανοίγει ένα άλλο κεφάλαιο της παγκόσμιας ιστορίας.

Ο φασισμός, η πιο αντιδραστική δύναμη που γνώρισε η ιστορία, είναι γέννημα και θρέμμα των πιο αντιδραστικών ιμπεριαλιστικών κύκλων του κεφαλαίου, η πιο άγρια μορφή του γερμανικού ιμπεριαλισμού. Όταν πριν από 12 χρόνια στις 30 Ιανουαρίου,οι παγκόσμιοι παράφρονες εγκληματίες Χιτλερ, Γκαίριγνγκ, Γκαίμπελς, Χίμμλερ, πήραν εντολή από τους μεγαλοβιομήχανους Τίσσεν, Ζίμενς, Κρουπ, να αναλάβουν την εξουσία και με τη φωτιά και το σίδερο να εξοντώσουν το δημοκρατικό κίνημα στη Γερμανία, ένας μεγάλος κίνδυνος φάνηκε ότι επικρέμονταν σε όλη την Ευρώπη, σε όλο τον κόσμο. Ένας ήρωας, ο Γεώργιος Δημητρώφ, μέσα από τα χιτλερικά δικαστήρια σήκωσε τότε ψηλά τη σημαία και κάλεσε όλους τους λαούς να αποτρέψουν τον κίνδυνο που απειλούσε να μεταβάλει σε φασιστική ζούγκλα όλο τον κόσμο και να καταστρέψει τον πολιτισμό της ανθρωπότητας. Σχηματίσθηκαν σε όλες τις χώρες τα λαϊκά αντιφασιστικά μέτωπα, στη Γαλλία, στην Ισπανία και σε άλλες χώρες. Για ια στιγμή φάνηκε ότι θα θριάμβευαν οι λαϊκές δυνάμεις ότι θα πνίγονταν κάτω από τη λαϊκή εξέγερση ο φασισμός. Και ήταν δυνατό ακόμα και τότε. ΧΩΡΙΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ, ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΑΙΜΑ ΠΟΥ ΧΥΘΗΚΕ,α σωθεί η ανθρωπότητα, να συντριβεί ο χιτλερικός και διεθνής φασισμός. Μα ήρθε «η πολιτική της μη επέμβασης» που εγκαινίασε τότε η πιο αντιδραστική μερίδα της Ευρώπης με επικεφαλής τον Τσάμπερλαιν, πολιτική που απέβλεπε να χρησιμοποιήσει τη χιτλερική Γερμανία σαν πυγμή κατά της Σοβιετικής Ένωσης. Και τότε ανέπνευσε ο χιτλερισμός και ενίσχυσε τις θέσεις του. Και τρίβοντας τα χέρια τους οι χιτλερικοί εγκληματίες και δολοφόνοι για την ανέλπιστη αυτή βοήθεια, άρχισαν να καταλαμβάνουν ένα προς ένα τα αντιφασιστικά φρούρια της Ευρώπης….Και όταν ο χιτλερισμός σύντριψε το δημοκρατικό κίνημα της Γερμανίας, κι όταν χάρη στην πολιτική του Μονάχου δυνάμωσε της διεθνείς σχέσεις του ξαπόλυσε την παγκόσμια λαίλαπα. Για να επιβάλει τη μισητή θεωρία της «ανωτερότητας της χιτλερικής ράτσας». Για να υποδουλώσει στη ράτσα αυτή όλο τον κόσμο και να τον κάνει δούλο στους Γερμανούς γιούγκερς και τους χιτλερικούς κυρίους του. Και να συντρίψει πρωτ’ απ’ όλα τη Σοβιετική Ένωση που είναι η μεγαλύτερη δημοκρατική δύναμη στον κόσμο και το μεγαλύτερο εμπόδιο στα τυχοδιωκτικά παράφρονα σχέδια του φασισμού…

Μα ο φασισμός στην εξέλιξη του γέννησε τις ίδιες δυνάμεις που έγιναν ο νεκροθάφτης του. Και οι δυνάμεις αυτές ήταν όλοι οι δημοκρατικοί λαοί του κόσμου. Οι λαοί της Σοβιετικής Ένωσης, της Αγγλίας και τα Αμερικής, όλοι οι λαοί της Ευρώπης .Μα η μεγαλύτερη τιμή και δόξα για τον παγκόσμιο αυτό θρίαμβο ανήκει στη μεγάλη χώρα των Σοβιέτ. Ανήκει στη χώρα εκείνη , που αψηφώντας τα πάντα έδωσε τη ζωή των παιδιών της, τα εργοστάσιά της, τα έργα πολιτισμού της για την εξασφάλιση της νίκης. Πάνω από 8 εκατομμύρια ήταν οι σκοτωμένοι και άλλα 10.000.000 οι χαμένοι από τον άμαχο πληθυσμό της Σοβιετικής Ένωσης. Χωρίς την άφθονη αυτή σπονδή σε αίμα. Χωρίς την άφθαστη μαχητικότητα και το σοβιετικό πατριωτισμό, που είχε πηγή του το γεγονός ότι υπερασπίζονταν τις σοσιαλιστικές κατακτήσεις. Χωρίς το σοβιετικό καθεστώς και την τρομερή στρατιωτική του δύναμη. Χωρίς τη μεγαλοφυΐα, την ικανότητα και τη διορατικότητα του μεγάλου Στάλιν , που είδε έγκαιρα τον κίνδυνο του φασισμού και κινητοποίησε όλες τις δυνάμεις της χώρας του. Και χωρίς τη ρεαλιστική του πολιτική, που εξασφάλισε την παγκόσμια ενότητα των δημοκρατικών δυνάμεων…Πολύ δίκαια λοιπόν η Σοβιετική Ένωση αναγνωρίζεται σαν ο αιμοδότης αλλά και ο πρωταθλητής της νίκης…

Κι’ ανάμεσα σ’ όλους αυτούς μια από τις πρώτες θέσεις κατέχει το Κίνημα Αντίστασης της Ελλάδας, το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ. Είμαστε περήφανοι γιατί κι’ εμείς στον αγώνα αυτόν εκπληρώσαμε το καθήκον μας…

Η στρατιωτική ήττα του φασισμού είναι και μια μεγάλη πολιτική του ήττα. Η παλιά Ευρώπη πέθανε. Κτύπησε πια η νεκρική καμπάνα για τις φασιστικές δικτατορίες, για τις παλιές φεουδαρχικές αριστοκρατίες και τις αντιδραστικές μοναρχίες που ήταν τα αντιδραστικά υπολείμματα της Ιστορίας και που στάθηκαν κατόπιν το δεξί χέρι του φασισμού. Κτύπησε η νεκρική καμπάνα και για όλες τις παλιές καταπιεστικές μορφές διακυβέρνησης, όπως επίσης και για την εξωτερική πολιτική των μηχανορραφιών που στηριζόταν στο εθνικό μίσος, τη μισαλλοδοξία , τον πόλεμο, το έγκλημα…

Πάνω στα ερείπια της παλιάς Ευρώπης οι μεγάλοι μας Σύμμαχοι, με τις αποφάσεις της Τεχεράνης, της Μόσχας, της Κριμαίας, του Αγ. Φραγκίσκου οργανώνουν το μεταπολεμικό καθεστώς ειρήνης, ένα καθεστώς ελευθερίας, δημοκρατίας, ευημερίας και προόδου…

Μα ο φασισμός δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την εγκληματική του δράση επειδή στρατιωτικά ηττήθηκε. Προσπαθεί και θα προσπαθήσει , στηριζόμενος στους εθνικοσοσιαλιστές της Γερμανίας και σε όλες τις αντιδραστικές κρυπτοφασιστικές δυνάμεις της Ευρώπης, να συνεχίσει την εγκληματική του δράση σε όλους τους τομείς ,στον κρατικό μηχανισμό, στην ιδεολογία και στην οργάνωση. Γι’ αυτό με τον τερματισμό του πολέμου στην Ευρώπη κατά του φασισμού, ανοίγει μια νέα περίοδος σκληρής πολιτικής πάλης , που γίνεται με επικεφαλής την πιο συνεπή δημοκρατική δύναμη της Ευρώπης, τη Σοβιετική Ένωση και με όλους τους δημοκρατικούς λαούς…

Ο ελληνικός λαός έχει κάθε λόγο να χαίρεται ιδιαίτερα για τη μεγάλη αυτή αντιφασιστική νίκη, για τη συντριβή της Γερμανίας. Γιατί η νίκη αυτή θα δώσει νέα φτερά στον αγώνα του. Κείνος που σήμερα αισθάνεται μεγάλη θλίψη είναι μαζί με το διεθνή φασισμό και ο ελληνικός φασισμός. Μα οι θλιβεροί αυτοί άνθρωποι, οι παλιοί συνεργάτες των Γερμανών, που με τα γεγονότα του Δεκέμβρη επεχείρησαν να αναβιώσουν στη χώρα μας τη φασιστική πανούκλα, δεν πρόκειται να πετύχουν στα εγκληματικά τους σχέδια. Γιατί τον τροχό της Ιστορίας δεν μπορούν να τον γυρίσουν προς τα πίσω. Γιατί δεν είναι σε θέση οι θλιβεροί αυτοί Δον Κιχώτες του φασισμού να σηκώσουν το μικρό τους ανάστημα στους μεγάλους δημοκρατικούς λαούς του κόσμου, που από εδώ και μπρος πρόκειται να κρίνουν αυτοί και μόνο αυτοί την εξέλιξη της νέας ιστορίας που αρχίζει»

Στη 2σελ. δημοσιεύεται και το επίσημο πρόγραμμα της γιορτασμού στη χώρα μας (σ.σ: Μεταξύ αυτών που έκαναν διάγγελμα και οι Λήπερ και Σκόμπυ…):

«Σύμφωνα με τη γενόμενη ανακοίνωση το πρωί στις 6 σήμερα οι σειρήνες θα αναγγείλουν το γεγονός με το σήμα «λήξεως» του συναγερμού. Ταυτόχρονα οι καμπάνες των εκκλησιών θα χτυπήσουν χαρμόσυνα και η μουσική του Δήμου θα παίξει στους κεντρικούς δρόμους εμβατήρια. Στις 7 ½ το πρωί ο υφυπουργός του Τύπου θα αναγγείλει από το ραδιόφωνο επίσημα την είδηση του τερματισμού του πολέμου. Στις 8 και 15 ο Αντιβασιλέας θα διαβάσει από το ραδιοφωνικό σταθμό διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό και ευθύς αμέσως οκ. Πρωθυπουργός θα μιλήσει από το ραδιόφωνο. Κατόπιν θα μιλήσουν οι κ.κ. Λήπερ και Σκόμπυ. Στις 11 π.μ θα γίνει δοξολογία στη Μητρόπολη και κατόπιν ο Αντιβασιλεας με όλο το Υπουργικό Συμβούλιο θα κατευθυνθούν πεζή στον Άγνωστο Στρατιώτη όπου θα γίνει η έπαρση των πέντε συμμαχικών σημαιών (Ελλάδας, Ενωμένων Πολιτειών, Σοβιετικής Ένωσης, Αγγλίας και Γαλλίας) ενώ σαλπιγκτές θα σαλπίζουν χαιρετισμό και η μουσική της φρουράς θα παίζει τους εθνικούς ύμνους των πέντε συμμάχων Κρατών.

Θα επακολουθήσει επί 20 λεπτά παρέλαση μικτών ελληνοαγγλικών τμημάτων και στις 12 ο Αντιβασιλέας θα δεχθεί στο μέγαρό τους ξένους πρεσβευτές. Καθορίστηκε τέλος γενικός σημαιοστολισμός επί τρεις μέρες».

Το ζήτημα γίνεται πρωτοσέλιδο και στις 9 του Μάη με χαρακτηριστικό τίτλο: «Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΑΡΧΙΣΕ ΣΤΙΣ 23.1 ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΕΓΙΝΕ Η ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ.ΓΙΑ ΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΥΠΕΓΡΑΨΕ Ο ΖΟΥΚΩΦ. ΣΗΜΕΡΑ Η ΜΟΣΧΑ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΤΗ ΝΙΚΗ»

Η Κ.Ε του ΕΑΜ απέστειλε τηλεγράφημα τους 4 αρχηγούς των συμμαχικών δυνάμεων, το οποίο βρίσκεται σε πλαίσιο στην 1σελ. του (δισέλιδου τότε) ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ: « Το ΕΑΜ προς τους πρωτεργάτες ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΝΙΚΗΣ

Η κεντρική Επιτροπή του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ) έστειλε στους 4 αρχηγούς των μεγάλων μας συμμάχων το ακόλουθο συγχαρητήριο τηλεγράφημα για το άγγελμα της νίκης:

Πρόεδρο Τρούμαν

Πρόεδρο Τσώρτσιλ

Στρατάρχη Στάλιν

Στρατηγό Ντε Γκωλ

Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ), αγάλλεται μαζί με το γενναίο λαό σας κατά την Ιστορική αυτή μέρα της νίκης της πολιτισμένης ανθρωπότητας, τη μέρα της συντριβής του φασισμού, τη μέρα του θριάμβου της Δημοκρατίας και της δικαιοσύνης. Χαιρετίζει στο πρόσωπο σας έναν ηγέτη και εμψυχωτή του κοσμοϊστορικού αγώνα, έναν πρωταγωνιστή της νίκης .

Η χαρά του ελληνικού λαού, που αισθάνεται πως εξεπλήρωσε στο ακέραιο το καθήκον του για τη εξασφάλιση της νίκης μαζί με όλα τα Ενωμένα Έθνη σκιάζεται από το γεγονός ότι στη χώρα μας το Κίνημα της Αντίστασης βρίσκεται σήμερα σε απροσδόκητο διωγμό. Έχει όμως ακλόνητη πεποίθηση ότι ο φασισμός και ο δοσολογισμός που κυριαρχούν ακόμη στην πολιτική μας ζωή θα ξεριζωθούν από τη χώρα που στάθηκε το λίκνο της ελευθερίας και της Δημοκρατίας.»

Επίσης σε άρθρο της σύνταξης με τίτλο «ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ» διατυπώνονται προτάσεις –απαιτήσεις για τη «διόρθωση της κατάστασης» προς τον πρωθυπουργό :

«…1.Να συλλάβετε και τιμωρήσετε παραδειγματικά τους πρωταιτίους των χθεσινών χιτλερικών σκηνών.(σ.εννοεί την φασιστική επίθεση δυνάμεων της Χ στα γραφεία του Ριζοσπάστη).

1. Να αποζημιώσετε για όλες τις καταστροφές και τις ζημιές που μας έγιναν.
2. Να διατάξετε αμέσως τη διάλυση των φασιστικών οργανώσεων Χ,ΕΔΕΣ και των ληστοσυμμοριών της υπαίθρου που αποτελούν πραγματικό κράτος εν κράτει.
3. Να ανακαλύψετε ποιοι βρίσκονται πίσω απ’ αυτές τις οργανώσεις, ποιοι τις καθοδηγούν και τις χρηματοδοτούν και να πάρετε μέτρα εναντίον τους.
4. Να εκκαθαρίσετε τον κρατικό μηχανισμό, το στρατό, την αστυνομία, τη χωροφυλακή από τα χιτλερικά καθάρματα που μολύνουν τα σώματα αυτά.

Αυτή είνε η μοναδική υπηρεσία που μπορείτε να προσφέρετε στον τόπο μας. Αλλιώς είσθε υποχρεωμένος να δώσετε αμέσως την παραίτησή σας. Και στη θέση σας να αναλάβει κυβέρνηση από όλα τα κόμματα, που να είνε σε θέση να επιβάλει το κράτος του νόμου.

Και ακόμα πρέπει να προσθέσουμε και τούτω ‘δω. Ότι οι Άγγλοι σύμμαχοί μας που με όλο τους το βάρος ενίσχυσαν από τον Δεκέμβρη, την ελληνική αντίδραση και ιδιαίτερα της κυβέρνηση Βούλγαρη ,υπέχουν μεγάλες ευθύνες για όσα γίνονται στην Ελλάδα. Και είνε καιρός επι τέλους να πάρουν τη θέση τους που ανταποκρίνεται στις συμμαχικές υποχρεώσεις και να διευκολύνουν τη λύση του τόσο τραγικού ελληνικού προβλήματος».

9 Μαΐου 1945: Η παράδοση των ναζί

«Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι, ενεργούντες εξ’ ονόματος του ανωτάτου γερμανικού στρατηγείου, δεχόμαστε την άνευ όρων συνθηκολόγηση όλων των ενόπλων μας δυνάμεων στην ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα, καθώς και όλων των άλλων δυνάμεων που βρίσκονται σήμερα κάτω από τις διαταγές του γερμανικού στρατηγείου, με το ανώτατο στρατηγείο του Κόκκινου Στρατού και ταυτόχρονα με το ανώτατο στρατηγείο των συμμαχικών εκστρατευτικών δυνάμεων».

Η παραπάνω πράξη της άνευ όρων συνθηκολόγησης της Γερμανίας, υπογράφηκε πριν 74 μετά τα μεσάνυχτα της 8ης προς την 9η του Μάη του 1945, στο προάστιο του Βερολίνου Καρλσχόρστ, από τους αντιπροσώπους του χιτλερικού στρατηγείου στρατάρχη Κάϊτελ και τους ναυάρχους Φίντεμουργκ και Στούμπφ, μπροστά στους αντιπροσώπους της Σοβιετικής Ενωσης υφυπουργό Εξωτερικών Βισίνσκι και τον αντιπρόσωπο του Σοβιετικού Ανωτάτου Στρατηγείου στρατάρχη Ζούκωφ. Ετσι τελείωσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στην Ευρώπη αφήνοντας πίσω του αίμα, κρεματόρια, στρατόπεδα συγκέντρωσης και κυρίως άσβηστες μνήμες που περνούν από γενιά σε γενιά. (Αρης Καρρέρ)

9 Μαΐου Ημέρα αυτής της Ευρώπης…

9 Μαΐου – Ημέρα της Ευρώπης, που πλέον έχει αναγορεύσει σε επίσημη πολιτική και ιδεολογία της τον αντικομμουνισμό, με αιχμή του δόρατος τη χυδαία, ανιστόρητη εξίσωση του φασισμού – ναζισμού με τον κομμουνισμό.

• Αυτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καλλιεργεί το ρατσισμό και την ξενοφοβία.
• Αυτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δε διστάζει να στηρίζει και φασιστικές δυνάμεις προκειμένου να προωθήσει τα συμφέροντά της, όπως γίνεται στην Ουκρανία.
• Αυτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πρωταγωνιστεί στην παραχάραξη της Ιστορίας και καθιέρωσε την 9η του Μάη ως “Μέρα της Ευρώπης” για να σβήσει τη μνήμη της Αντιφασιστικής Νίκης και της συμβολής της Σοβιετικής Ένωσης.

Σκίτσο: Δημήτρης Γεωργοπάλης

1947

Στους Φούρνους Ικαρίας όπου ήταν εξόριστος, βρέθηκε νεκρός με σφαίρα στο στήθος ο στρατηγός του ΕΛΑΣ και πρώτος Πρόεδρος της ΠΕΕΑ Ευριπίδης Μπακιρτζής.

1947

Τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας σταματούν το τρένο Τρίπολης – Καλαμάτας και απελευθερώνουν 28 κρατούμενους αγωνιστές. Άλλα τμήματα του ΔΣΕ μπαίνουν στη Βέροια.

1948

Η Τσεχοσλοβακία ανακηρύσσεται Λαϊκή Δημοκρατία.

1950

Ο Γάλλος πολιτικός, Ρομπέρ Σουμάν, παρουσιάζει την πρότασή του για τη δημιουργία της ενωμένης Ευρώπης. Η πρότασή του αυτή, που έμεινε στην ιστορία ως «Διακήρυξη Σουμάν» θεωρείται ότι συνεισέφερε στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

1955

Η Δυτική Γερμανία γίνεται μέλος του ΝΑΤΟ.

1956

Η κυβέρνηση της ΕΡΕ του Κ. Καραμανλή ματοκυλά το λαό της Αθήνας, που διαδήλωνε ζητώντας να σταματήσουν τα εγκλήματα του βρετανικού ιμπεριαλισμού στην Κύπρο. Η πορεία διαμαρτυρίας, που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την απόφαση του Βρετανού Κυβερνήτη της Κύπρου Χάρντινγκ να εκτελέσει τους Κύπριους αγωνιστές, Μιχάλη Καραολή και Ανδρέα Δημητρίου, βάφεται στο αίμα. Η αστυνομία χτυπά αδιάκριτα, με αποτέλεσμα 6 νεκρούς και 200 τραυματίες διαδηλωτές.

1960

Οι ΗΠΑ νομιμοποιούν το αντισυλληπτικό χάπι.

1960

Eγκαινιάζεται το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο, δύναμης 450 κλινών.

1974

Η Δικαστική Επιτροπή της Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ, παραπέμπει επισήμως σε δίκη τον Πρόεδρο, Ρίτσαρντ Νίξον, για το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ.

1980

Ο Γεώργιος Ράλλης γίνεται πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας.

1987

Η πτήση 5055 της LOT Polish Airlines συντρίβεται μετά την απογείωσή της στη Βαρσοβία, Πολωνία, σκοτώνοντας και τους 183 επιβαίνοντες.

1994

Ο Νέλσον Μαντέλα ανακηρύσσεται ως ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής από το πρώτο πολυφυλετικό Κοινοβούλιο της χώρας.

Γεννήσεις

1883

Γεννήθηκε ο Ισπανός φιλόσοφος και δοκιμιογράφος Jose Ortega y Gasset (Χοσέ Ορτέγα Υ Γκάσετ –πέθανε το 1955) που άσκησε σημαντική επιρροή στην πνευματική και πολιτιστική αναγέννηση της Ισπανίας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα.

1837

Γεννήθηκε ο Άνταμ Όπελ, Γερμανός επιχειρηματίας, ιδρυτής της φερώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας.

1860

Γεννήθηκε ο Σκοτσέζος μυθιστοριογράφος Τζέιμς Μάθιου Μπάρι, ο δημιουργός του Πίτερ Παν.

1874

Γεννήθηκε ο Βρετανός αρχαιολόγος και αιγυπτιολόγος Howard Carter, (Χάουαρντ Κάρτερ -πέθανε το 1939), που ανακάλυψε τον άθικτο τάφο του Φαραώ Τουταγχαμών, τον Νοέμβριο του 1922.

1921

Γεννήθηκε η Sophia Magdalena Scholl, (Σόφι Σολ), Γερμανίδα αντιστασιακή φοιτήτρια, ενεργό μέλος της μη βίαιης αντιστασιακής οργάνωσης Λευκό Ρόδο στη Ναζιστική Γερμανία.

Καταδικάστηκε για προδοσία, αφού εντοπίστηκε να μοιράζει αντιπολεμικά φυλλάδια στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου με τον αδερφό της Χανς.

Θάνατοι

1805

Πέθανε ο Γερμανός Γιόχαν Κριστόφ Φρίντριχ Σίλερ (ohann Christoph Friedrich von Schiller), κορυφαίος ποιητής, δραματουργός, θεωρητικός της τέχνης, ιστορικός και θεατρικός συγγραφέας, («Ωδή της Χαράς»).

Επιφανής εκπρόσωπος του Διαφωτισμού στη Γερμανία, ένας από τους θεμελιωτές της γερμανικής λογοτεχνίας της νεότερης εποχής. Γεννήθηκε το 1759.

Κατά τη διάρκεια των σπουδών στη Στρατιωτική Ακαδημία ήρθε σε επαφή με τις ιδέες των Αγγλων και Γάλλων Διαφωτιστών και με το έργο του Σαίξπηρ. Στη διαμόρφωση των αντιλήψεών του έπαιξαν σημαντικό ρόλο το αντιφεουδαρχικό κίνημα στη Γερμανία και το απελευθερωτικό κίνημα στην Αμερική.

Με την πρώτη του τραγωδία «Οι ληστές» (1781) εκφράζει τη διαμαρτυρία του κατά της φεουδαρχίας και παρά το συμβιβαστικό τέλος, το έργο αυτό θεωρήθηκε αργότερα μαχητικό και επαναστατικό.

Χαιρέτισε τη Γαλλική Επανάσταση και η Γαλλική Επαναστατική Εθνοσυνέλευση του απένειμε το 1792 το τίτλο του «Επίτιμου πολίτη της Γαλλικής Επανάστασης».

Άλλα σημαντικά έργα του είναι: «Τριλογία Βαλλενστάιν», «Μαρία Στιούαρτ», «Γουλιέλμος Τέλος». Από τους μεγαλύτερους τραγικούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο Σίλλερ δημιούργησε έναν ιδιαίτερο τύπο δράματος, που ανοιχτά διακήρυττε τον προοδευτικό του χαρακτήρα.

1850

Πεθαίνει ο Ζοζέφ Λουί Γκαι-Λυσάκ, Γάλλος χημικός και φυσικός (Joseph Louis Gay-Lussac‎, γεννήθηκε το 1778).

Έγινε κυρίως γνωστός για την ανακάλυψή του πως το νερό αποτελείται από δύο μόρια υδρογόνου και ένα οξυγόνου (μαζί με τον Αλεξάντερ φον Χούμπολτ), για τους δύο νόμους που σχετίζονται με τα αέρια, και για το έργο του στα μείγματα αλκοόλης-νερού, τα οποία οδήγησαν στην κλίμακα μέτρησης Γκαι-Λυσσάκ που χρησιμοποιείται για την μέτρηση των αλκοολούχων ποτών σε πολλές χώρες.

1947

Ξημερώματα της 9ης Μάη του 1947 εκτέλεσαν την κομμουνίστρια δασκάλα του λαού Βαγγελίτσα Κουσιάντζα.

Γεννήθηκε στο Παλαμά το 1919 και σπούδασε στο διδασκαλείο της Αλεξανδρούπολης.

Υπηρέτησε δασκάλα στα χωριά Βλοχό και Μάρκο Καρδίτσας και στη συνέχεια στον Παλαμά.

Στη διάρκεια της κατοχής, ως στέλεχος του ΚΚΕ, παράλληλα με την πολιτική της δράση δίδαξε ανεπίσημα στη Σέκλιζα, οργάνωσε τάξεις διδάσκοντας γραφή και ανάγνωση στους αγράμματους ενήλικες και δημιούργησε τμήματα για τις γυναίκες, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην καταπολέμηση του αναλφαβητισμού.

Τον Απρίλη του 1947, Μεγάλη Παρασκευή, 30 μαχητές του ΔΣΕ -ανάμεσα τους και η Βαγγελίτσα Κουσιάντζα- συνελήφθησαν στον αυχένα της Νιάλας από τμήματα του κυβερνητικού στρατού.

[Το ντοκιμαντέρ με τίτλο: “ΝΙΑΛΑ, ΜΙΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ” γυρίστηκε στη Νιάλα με πρωταγωνιστή τον επιζώντα αντάρτη του ΔΣΕ Βασίλη Φυτσιλή.]

Η ίδια, μαζί με 10 ακόμα μαχητές του ΔΣΕ, βρίσκονταν ξαπλωμένοι σ’ ένα εχθρικό αντίσκηνο. Ξεπαγιασμένοι, κατάκοποι δεν άκουσαν τη διαταγή για αποχώρηση. Το πρωί πιάστηκαν από απόσπασμα του κυβερνητικού στρατού που έφτασε στη Νιάλα για να πάρει τους δικούς του φαντάρους. Τους έδεσαν, τους βασάνισαν, τους μετέφεραν στα κρατητήρια της Λαμίας όπου έμειναν μερόνυχτα στα μπουντρούμια.

Η ώρα της εκτέλεσης για τους δέκα μελλοθανάτους φθάνει στις 4 το πρωί, στις 9 Μάη 1947.

Τόπος εκτέλεσης το νεκροταφείο της Ξηριώτισσας.

Οι μελλοθάνατοι άφοβοι μπροστά στο θάνατο στήνουν τον ηρωικό χορό του Ζαλόγγου.

Η Βαγγελίτσα, φορώντας το κόκκινο μεταξωτό φουστάνι της, σέρνει πρώτη το χορό και την ακολουθούν οι υπόλοιποι εννέα τραγουδώντας, σ’ αυτό το “παράξενο” το συγκλονιστικό ξεφάντωμα.

Έκπληκτοι, οι άνδρες του εκτελεστικού αποσπάσματος που προέρχονται από το 106 Τάγμα, από το ανεπανάληπτο αυτό θέαμα, αρνούνται να τους εκτελέσουν. Το φονικό έργο θα το αναλάβουν “μαυροσκούφηδες” και “ΜΑΥδες”.

Οι δέκα αγωνιστές και ήρωες που έπεσαν νεκροί από τα δολοφονικά βόλια του εμφυλίου πολέμου είναι:

1. Τσιρώνης Βασίλης,
2. Κουσιάντζα Βαγγελίτσα,
3. Παπαγεωργίου Μήτσιος,
4. Χαλκιάς Κώστας,
5. Γαλανίτσας Αλέκος,
6. Βαρνάβας Αλέκος,
7. Χασιώτης Δημήτριος,
8. Καψάλης Θανάσης,
9. Αθανάτος Δημήτρης και
10. Κυρίτσης Χαρίλαος.

Δυο άλλοι ο Παπαλέξης Σωκράτης και ο Σεραφέας Αντώνης πέθαναν καθ’ οδόν και στέρησαν τη χαρά στους στρατοδίκες να τους καταδικάσουν σε θάνατο.

Η Βαγγελίτσα Κουσιάντζα υπήρξε μια αληθινή δασκάλα του λαού. Δίδασκε με ανιδιοτέλεια και ήθος κάτω από δυσμενείς συνθήκες. Ήταν από τις ελάχιστες δασκάλες που δίδασκε σε εποχή πολέμου. Αποτελεί πρότυπο εκπαιδευτικού και μορφή προς μίμηση για κάθε γυναίκα. Είναι φωτεινό παράδειγμα για τις νέες γενιές.

Στον αυχένα της Νιάλας, έπειτα από πολλές δεκαετίες στήθηκε ένα απλό μνημείο για να θυμίζει τη φρίκη κάθε εμφυλίου.

Τούτες τις μέρες, κάθε χρόνο, η Νιάλα, το τρομερό βουνό της θύελλας μας στέλνει το δικό της μήνυμα, ηχηρό όσο και οι ισχυροί άνεμοι που βγαίνουν από τα σπλάχνα της

Το λιτό μνημείο στη θέση της θυσίας:

«Στη θέση αυτή έπεσαν χτυπημένοι από φοβερή χιονοθύελλα αντάρτες του ΔΣΕ – στρατιώτες του κυβερν. Στρατού και άμαχοι πολίτες, στις 12.4.1947».

Στη μικρή μαρμάρινη πλάκα δεξιά: «Διαβάτη που περνάς άφησε εδώ ένα λουλούδι για όλους τους αδικημένους του εμφύλιου».

Η αναθηματική της ΤΕ Καρδίτσας, που έχει γίνει συχνά στόχος επίθεσης από τους σύγχρονους ιδεολογικούς κληρονόμους των δολοφόνων της κομμουνίστριας δασκάλα του λαού Βαγγελίτσας Κουσιάντζα.

1968

Ο Γιώργης Τσαρουχάς, πρώην βουλευτής της ΕΔΑ και στέλεχος του ΚΚΕ, δολοφονείται από τα όργανα της Χούντας στα κρατητήρια του Γ’ Σώματος Στρατού στη Θεσσαλονίκη.

Το 1968 η δημοκρατική Ελλάδα στενάζει κάτω από τη μπότα της αμερικανοκίνητης χούντας των συνταγματαρχών. Τη νύχτα της 8 του Μάη ένα ΙΧ αυτοκίνητο ξεκινάει κρυφά από τη Θεσσαλονίκη με προορισμό την Αθήνα. Μεταφέρει τον Γραμματέα της Κομματικής Οργάνωσης Θεσσαλονίκης του -παράνομου- ΚΚΕ, επικεφαλής του Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου Θεσσαλονίκης και πρώην βουλευτή της ΕΔΑ, δικηγόρο Γιώργο Τσαρουχά και τρεις ακόμα επιβάτες: τον Βασίλη Μάστορα, τον Κωνσταντίνο Μελέτη και την Γεωργία Παγκοπούλου.

Στο ύψος του Πλαταμώνα έχει στήσει μπλόκο και περιμένει μια ομάδα αποτελούμενη από όργανα της Κρατικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και της Υποδιεύθυνσης Εθνικής Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, με επικεφαλής τον διοικητή της ΚΥΠ Στέφανο Καραμπέρη. Περίπου στις 2 μετά τα μεσάνυχτα οι ασφαλίτες ακινητοποιούν το αυτοκίνητο του Γ. Τσαρουχά. Κατεβάζουν με τη βία και χτυπούν με μανία τους τέσσερις επιβαίνοντες, τους φορτώνουν σε ξεχωριστά αυτοκίνητα και τους μεταφέρουν πίσω στη Θεσσαλονίκη. Από τότε κανείς δεν ξανάδε τον Γιώργο Τσαρουχά. Μεταφέρεται στα μπουντρούμια της ΚΥΠ όπου βασανίζεται απάνθρωπα για ν’ αποκαλύψει τους συντρόφους του. Το κατακρεουργημένο κορμί του αντέχει μέχρι τα ξημερώματα. Στις 6 το πρωί, της 9 του Μάη, ο Γιώργος Τσαρουχάς πεθαίνει στα χέρια των βασανιστών του.

Η κηδεία του γίνεται το μεσημέρι της ίδιας μέρας, με το φέρετρο καρφωμένο και περιφρουρούμενο από δεκάδες αστυνομικούς που δεν επιτρέπουν παρά μόνο στα μέλη της οικογένειας του νεκρού να πάρουν μέρος. Από τις κρατικές αρχές καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για να συγκαλυφτεί η δολοφονία. Η αστυνομία ανακοινώνει ότι ο Γ. Τσαρουχάς πέθανε «από ταχυπαλμία κατά τη μεταφορά του», ενώ ο ιατροδικαστής Νόνας υπογράφει πλαστό πιστοποιητικό θανάτου, ότι πέθανε δήθεν από έμφραγμα.

Ο εισαγγελέας Λαμίας Χριστόφορος Τζανακάκης ήταν παρών στη νεκροψία του Γ. Τσαρουχά. Παρόντες, εκτός φυσικά του ιατροδικαστή, ήταν επίσης υψηλόβαθμα στελέχη της Αστυνομίας και της ΚΥΠ… Τον Γενάρη του 1975 και αφού έχει πέσει η χούντα, ο εισαγγελέας θα αποκαλύψει:

Ο Γ. Τσαρουχάς βαριά τραυματισμένος τη μέρα που δέχτηκε τη δολοφονική επίθεση ο Γρηγόρης Λαμπράκης (22/5/1963)

«Εγώ για το θάνατο του Τσαρουχά είχα πονηρευτεί αμέσως διότι διαπίστωσα ότι ο Βασίλης Μάστορας, συνεπιβάτης του στο μοιραίο ταξίδι προς την Αθήνα, είχε κακοποιηθεί αγρίως. Αυτός κακοποιήθηκε στο Γ΄ Σώμα Στρατού και υποθέτω ότι γλίτωσε γιατί έμεινε στα χέρια τους ο Τσαρουχάς. Πιστεύω πως και ο Τσαρουχάς όπως και οι άλλοι κακοποιήθηκε στο Γ΄ Σ.Σ.»

Ο εισαγγελέας Τζανακάκης συνεχίζει περιγράφοντας με λεπτομέρειες τη νεκροψία αλλά και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτή έγινε:

«Ανοίγοντας τα σκέλη, είδα ανάμεσά τους μια περίεργη κάκωση. Σειρά μικρών κόκκων αίματος σαν κόκκοι σίτου κάτω από το δέρμα… Διάσπαρτες κακώσεις στα πόδια σαν να του έστριβαν το λουρί ενός όπλου ανάμεσα στα σκέλια. Οι πατούσες είχαν ένα ύποπτο μπλε χρώμα. Δεν ήταν πτωματικές υποστάσεις. Ένα περίεργο υποκύανο χρώμα. Ζήτησα από τον Νόνα (σ.σ. ο ιατροδικαστής) να κόψει το πέλμα. Το κόψιμο στο βάθος θα αποκάλυπτε τον μώλωπα. Ηρνήθη! Ζήτησα επίσης να κόψουμε τους όρχεις διότι οι κακώσεις έφταναν μέχρι εκεί. Ηρνήθη! Με κοίταζαν καχύποπτα. Η ατμόσφαιρα ήταν υπερβαρεία. Η συμπεριφορά του Νόνα ήταν τέτοια που έδειχνε ότι ήξερε καλά τι είχε μεσολαβήσει στον Τσαρουχά… Έφυγα στο σπίτι μου. Χτύπησε το τηλέφωνο. Κάποιοι αστυνομικοί μου ζητούσαν να επιστρέψω. Είπα στη γυναίκα μου: Αν με πιάσουν, ο Τσαρουχάς πέθανε βασανισμένος!!».

Στις δίκες που ακολούθησαν μετά την πτώση της χούντας αποκαλύπτεται ότι ο θάνατος του κομμουνιστή δικηγόρου επήλθε μετά από φριχτά βασανιστήρια στα μπουντρούμια της ΚΥΠ. Οι δολοφόνοι του Γ. Τσαρουχά, βασανιστές πολλών ακόμα λαϊκών αγωνιστών, στις απολογίες τους έντρομοι αλληλοκαρφώνονται και αλληλοβρίζονται, προσπαθώντας να ελαφρύνουν τη θέση τους. Όλοι, εκτός του προϊσταμένου τους, ομολογούν την ενοχή τους ισχυριζόμενοι ότι «εις την πράξιν των ωθήθησαν εκ του φόβου ον ενέπνευσε αυτώ ο συγκατηγορούμενός τους Στέφανος Καραμπέρης», δηλαδή ο προϊστάμενός τους…

Όσοι έζησαν από κοντά τον Γιώργο Τσαρουχά, όσοι συμπορεύτηκαν μαζί του στους σκληρούς αγώνες για λευτεριά, δημοκρατία, ειρήνη, για το σοσιαλισμό, μιλούσαν για την ήρεμη και ευγενική φυσιογνωμία του, τον ακέραιο χαρακτήρα του, την ακάματη αγωνιστικότητά του και την απόλυτη πίστη του στη δίκαιη υπόθεση της εργατικής τάξης.

Ο Γιώργος Τσαρουχάς γεννήθηκε το 1909 στα Γανοχώρια της Ανατολικής Θράκης, από γονείς αγρότες. Το 1922, μετά τη μικρασιατική καταστροφή η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Σιδηρόκαστρο Σερρών. Εκεί θα τελειώσει το δημοτικό σχολείο. Από μικρός άρχισε να νιώθει και να ενδιαφέρεται για τα προβλήματα της φτωχολογιάς και μαθητής ακόμα της τετάρτης γυμνασίου οργανώνεται στην ΟΚΝΕ. Από τότε αρχίζουν και οι διώξεις εναντίον του.

Το 1933 δίνει εξετάσεις και περνάει στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δυο μήνες μετά την εγγραφή του δημιουργείται μια συνδικαλιστική κίνηση των φοιτητών και ο Τσαρουχάς αποβάλλεται από τη σχολή ως πρωταίτιος. Μετά τη λήξη της ποινής του εγγράφεται στη Νομική Σχολή Αθηνών απ’ όπου τελικά θα πάρει το δίπλωμα του δικηγόρου.

Στη δικτατορία του Μεταξά περνάει στην παρανομία και καταφέρνει να μην συλληφθεί μέχρι τον Οκτώβρη του 1940 που κατατάσσεται στον στρατό και πολεμάει στα αλβανικά βουνά με το 72 Σύνταγμα Πεζικού. Με την κατάρρευση του μετώπου επιστρέφει στο Σιδηρόκαστρο. Στα τέλη του 1941 με εντολή του ΚΚΕ μεταβαίνει στη Νιγρίτα για να αναλάβει την καθοδήγηση των ΕΑΜικών οργανώσεων. Είναι από τους πρωτεργάτες του παλλαϊκού ξεσηκωμού των κατοίκων της περιοχής και της ομαδικής ένταξής τους στις γραμμές του ΕΑΜ –ΕΛΑΣ.

Μόλις οι Γερμανοί μεταβιβάζουν την περιοχή της Νιγρίτας στην κυριαρχία των Βούλγαρων φασιστών, οι ΕΑΜικές οργανώσεις, με την καθοδήγηση του Γ. Τσαρουχά, οργανώνουν ένα μεγάλο συλλαλητήριο στο οποίο ομιλητής ήταν ο ίδιος μπροστά στα έκπληκτα μάτια των Γερμανών. Τον Αύγουστο του 1944 το ΚΚΕ τον στέλνει καθοδηγητή στην Καβάλα. Ύστερα από την απελευθέρωση της πόλης ο Γ. Τσαρουχάς γίνεται νομάρχης Καβάλας.

Μετά τη Βάρκιζα ο Γιώργος Τσαρουχάς διώκεται μαζί με χιλιάδες άλλους αγωνιστές. Συλλαμβάνεται και περνάει από δίκη… ως συνεργάτης των Γερμανοβούλγαρων φασιστών! Στο στρατοδικείο δίνει σκληρή μάχη με τους δικαστές του, καταρρίπτει το ψευτοκατηγορητήριο και αθωώνεται. Στη συνέχεια τον ξαναπιάνουν και στέλνεται εξορία στα Γιούρα και άλλα ξερονήσια του Αιγαίου, απ’ όπου αφήνεται ελεύθερος το 1960.

Το 1961 ο λαός της Καβάλας παρά την άγρια τρομοκρατία που επικρατούσε στις εκλογές τον εκλέγει αντιπρόσωπό του στη Βουλή με την ΕΔΑ. Τον Μάη του 1963, στη Θεσσαλονίκη, λίγη ώρα πριν τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, ο Γ. Τσαρουχάς κακοποιείται άγρια από τραμπούκους-αποβράσματα μέλη των παρακρατικών οργανώσεων «Καρφίτσα» και ΕΚΟΦ. Τραυματίζεται βαριά και νοσηλεύεται για καιρό σε νοσοκομείο.

Την Τετάρτη 22 Μάη του 1963 ο Γρ. Λαμπράκης είχε μεταβεί στη Θεσσαλονίκη για να μιλήσει σε συγκέντρωση της Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη. Το βράδυ προχωρώντας προς το βήμα για να μιλήσει, ο Λαμπράκης δέχεται την πρώτη επίθεση των παρακρατικών.

“Σε λίγο φτάνει στο χώρο της συγκέντρωσης ο βουλευτής της ΕΔΑ Γιώργος Τσαρουχάς.

Εμαθε πως ο Ρηγόπουλος έμεινε έξω από το κτίριο και έσπευσε να δει τι έγινε.

Οι παρακρατικοί ωρύονται από τα πεζοδρόμια. «Συζητούσαμε με τους αξιωματικούς», αφηγήθηκε αργότερα ο Τσαρουχάς. «Τότε ήρθε ένας ευσταλής μελαχρινός ιδιώτης και ντάκα, ντούκου, μπροστά τους, μου έδωσε τρία γερά χτυπήματα. Με χτύπησε και στο κεφάλι. Υστερα απομακρύνθηκε χωρίς να τον ενοχλήσει κανείς».

Ζαλισμένος από τα χτυπήματα και με επιβαρυμένη την καρδιά του, ζήτησε ασθενοφόρο για να διακομιστεί στο Σταθμό Πρώτων Βοηθειών.

Το ασθενοφόρο τον παρέλαβε και λίγα μέτρα παρακάτω δύο χωροφύλακες το σταμάτησαν, παρά τις παραινέσεις του Τσαρουχά προς τον οδηγό να μη σταματήσει.

«Τότε – συνεχίζει – οι τραμπούκοι όρμησαν, έσπασαν με ξύλα τα τζάμια. Δυο – τρεις άντρες έπεσαν απάνω μου, φωνάζοντας “θα πεθάνεις!” και με χτυπούσαν όλοι μαζί στο κεφάλι, στο πρόσωπο, παντού. Με άρπαξαν ύστερα από χέρια και πόδια και με έσυραν. Με κατέβασαν από το αυτοκίνητο, μου έδωσαν κι άλλα χτυπήματα και έχασα τις αισθήσεις μου».

Δεν τον αποτέλειωσαν, γιατί καθώς τον χτυπούσαν ο “επικεφαλής” τους είπε: «Αφήστε τον! Δεν είναι αυτός!».”

(Ριζοσπάστης, Στα 40 χρόνια από τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, 18/5/2003).

Μετά το χουντικό πραξικόπημα τον Απρίλη του 1967 περνάει για άλλη μια φορά στην παρανομία και αγωνίζεται με όλες του τις δυνάμεις μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ και του ΠΑΜ ενάντια στην αμερικανοκίνητη δικτατορία.

Ο Γιώργος Τσαρουχάς πρότυπο ανθρώπου και λαϊκού αγωνιστή αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή για μια Ελλάδα λεύτερη, δημοκρατική και ανεξάρτητη, ειρηνική, με το λαό κυρίαρχο να διαφεντεύει τις τύχες του. Ήταν μια ξεχωριστή μορφή ανάμεσα στους χιλιάδες κομμουνιστές που έδωσαν τη ζωή τους στον αγώνα για να πάψει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, για να γίνουν πράξη τα ιδανικά του σοσιαλισμού-κομμουνισμού.

– |> ΣΣ |> με πληροφορίες από δημοσιεύματα του Ριζοσπάστη της περιόδου 1975 – 1982.

1976

Πεθαίνει (δολοφονείται -βρίσκεται κρεμασμένη στο κελί 719 των φυλακών υψίστης ασφαλείας στο Στάμχαϊμ της Στουτγάρδης) η – Ουλρίκε Μάινχοφ, Γερμανίδα αγωνίστρια (Ulrike Marie Meinhof, γεννήθηκε το 1934).

Ήταν Γερμανίδα δημοσιογράφος και από το 1970 ιδρυτικό και ηγετικό μέλος της ακροαριστερής τρομοκρατικής οργάνωσης Φράξια Κόκκινος Στρατός (RAF), που έδρασε στη Δυτική Γερμανία.

Το 1970 συνέβαλλε στην απελευθέρωση του Αντρέας Μπάαντερ (Andreas Baader) από την φυλακή και το 1972 σε πέντε τρομοκρατικές βομβιστικές επιθέσεις που άφησαν τέσσερις νεκρούς.

Η επίσημη νεκροψία είχε ως αποτέλεσμα την διαπίστωση αυτοκτονίας. Μια δεύτερη έρευνα έγινε στις 11 Μάη έπειτα από απαίτηση της αδερφής της Μάινχοφ, Wienke Zitzlaff, στα πλαίσια της οποίας ο δικανικός παθολόγος Γιάνσεν (Janssen) κατέληξε ότι η πιθανότερη αιτία του θανάτου ήταν «αυτοκτονία δια απαγχονισμού», ωστόσο, για να αποφανθεί οριστικά, επέμεινε να του δοθεί πρόσβαση στην έκθεση της πρώτης αυτοψίας, διευκρινίζοντας ότι πολλές εξετάσεις δεν μπορούσαν να γίνουν πλέον, κάτι το οποίο δεν έγινε ποτέ.

Μια διεθνή επιτροπή έρευνας και μέλη της RAF αμφισβητούσαν την εκδοχή της αυτοκτονίας της Μάινχοφ. Οι συνθήκες θανάτου και η δημοσίευση των αποτελεσμάτων της έρευνας αυτής, οδήγησαν πολλούς στο συμπέρασμα, ότι ακόμη και το δυτικογερμανικό κράτος θα μπορούσε να είναι υπεύθυνο για τον θάνατο της Μάινχοφ.

Στις 16 Μαΐου 1976, η Ούλρικε Μάινχοφ κηδεύτηκε στο νεκροταφείο του Μαρίεντορφ στο Δυτικό Βερολίνο (Dreifaltigkeitsfriedhof, Berlin-Mariendorf).

Στην κηδεία βρέθηκαν και διαδήλωσαν πάνω από 4.000 άνθρωποι. Την ομιλία κηδείας εκφώνησε ο σοσιαλιστής και ευαγγελικός θεολόγος Helmut Gollwitzer, φίλος του Ρούντι Ντούτσκε και το 1957 δραστήριος με την Μάινχοφ στο αντιπυρηνικό κίνημα Anti-Atomtod-Ausschuss.

1978

Δολοφονείται ο Ιταλός χριστιανοδημοκράτης πολιτικός Άλντο Μόρο, που το 1963-1968 και το 1974 – 1976 διετέλεσε πρωθυπουργός της Ιταλίας. Ο Α. Μόρο είχε απαχθεί από την οργάνωση «Ερυθρές Ταξιαρχίες» και έπειτα από 55 μέρες ομηρίας εκτελέστηκε. Ο Α. Μόρο ήταν υπέρ του λεγόμενου «Ιστορικού Συμβιβασμού», δηλαδή της προσέγγισης με το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα (πρότασης που είχε κάνει το ίδιο) για συγκυβέρνηση.

2009

Απεβίωσε ο καλλιτέχνης του ελληνικού θεάτρου σκιών, Ευγένιος Σπαθάρης.

Ο μεγάλος καραγκιοζοπαίχτης, λαϊκός ζωγράφος και σκηνογράφος, Ευγένιος Σπαθάρης γεννήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 1924 στην Αθήνα. . Ο «δάσκαλος», όπως τον αποκαλούσαν, του ελληνικού θεάτρου σκιών, πέθανε στις 9 Μαΐου 2009 στο ΚΑΤ όπου νοσηλευόταν σε κρίσιμη κατάσταση μετά από την πτώση που είχε στις σκάλες του Ινστιτούτου «Γκαίτε» κατά τη διάρκεια εκδήλωσης.

Από μικρό παιδάκι διδάχθηκε την τέχνη του Θεάτρου Σκιών από τον κορυφαίο Καραγκιοζοπαίκτη εκείνης της εποχής – τον πατέρα του Σωτήρη Σπαθάρη και έγινε βοηθός του στις παραστάσεις του. Δικές του παραστάσεις άρχισε να δίνει, σε διάφορες συνοικίες της Αθήνας, στα χρόνια της Κατοχής.

Μετά την κατοχή και μετά το θάνατο του πατέρα του, καλλιέργησε τα μέγιστα την τέχνη του. Ακολούθησε μια λαμπρή πορεία με παραστάσεις σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό σε διεθνή φεστιβάλ Θεάτρου Σκιών (ΗΠΑ, Καναδά, Κούβα, Βρυξέλλες, Παρίσι, Ρώμη, Λονδίνο, Μόναχο, Γενεύη, Στουτγάρδη κ.ά.). Σημαντική ήταν η συνεισφορά του στην καταγραφή της τέχνης του Καραγκιόζη, με ηχογραφήσεις παραστάσεων (από το 1962) και καταγραφή σημειώσεων και τετραδίων του πατέρα του. Πραγματοποίησε, επίσης, πολλές, σπουδαίες και πολύ διδακτικές για τα παιδιά εκπομπές με κλασικά έργα του ελληνικού Θεάτρου Σκιών, στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση, ενώ κυκλοφόρησε περίπου 15 καραγκιόζικα έργα σε δίσκους.

Ο Ευγένιος Σπαθάρης φιλοτέχνησε, επίσης, έργα ζωγραφικής, στο πλαίσιο της τέχνης του Καραγκιόζη, στα οποία απεικόνισε ιστορικά θέματα, ήρωες της Επανάστασης του ’21 κ.ά. Το εικαστικό του έργο παρουσιάστηκε σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Δίδαξε ηθοποιούς, σε θεατρικές παραστάσεις πώς να υποδυθούν τον Καραγκιόζη και άλλα πρόσωπα του Θεάτρου Σκιών (λ.χ. στο «Μεγάλο μας τσίρκο» και στο ΚΘΒΕ, και φιλοτέχνησε καραγκιόζικα σκηνικά για θεατρικές και χορευτικές παραστάσεις (ΚΘΒΕ, «Ελληνικό Χορόδραμα», «Θέατρο Χατζώκου» στη Θεσσαλονίκη, θέατρο «Συντεχνίας» κ.ά.) με τις παραστάσεις «Το ταξίδι», «Το καταραμένο φίδι», «Ο δικτάτορας», «Ο Αλέκος με τα κυδώνια» κ.ά. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 άνοιξε τις πόρτες του, στο Μαρούσι, το «Σπαθάρειο» Μουσείο, όπου εκτίθεται η συλλογή του (σκηνικά παραστάσεων, ζωγραφικά έργα που σχετίζονται με το Θέατρο Σκιών και φιγούρες – του πατέρα του, δικές του και άλλων ομοτέχνων του).

Η προσφορά του Ευγένιου Σπαθάρη στην πολιτιστική ταυτότητα του τόπου μας, τεράστια. Γνήσια «φωνή» της λαϊκής μας παράδοσης, διακρίθηκε για το ανήσυχο και δυναμικό του πνεύμα του. Βαθιά ανθρώπινος και απλός, υπηρέτησε με πάθος τους τομείς που ασχολήθηκε. Μεγάλη του αγάπη, το θέατρο σκιών, το οποίο ανανέωσε και προσάρμοσε, τεχνικά, μορφικά και θεματικά, στη σύγχρονη εποχή. Το όνομά του συνυφασμένο με τον Καραγκιόζη. Αδιάρρηκτα δεμένο με τον ήρωα που έζησε μαζί μας τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, τον καιρό της απελευθέρωσης, το ταξίδι στο φεγγάρι, τον πόλεμο στον Περσικό… Αυτόν που μας συντρόφεψε στις πίκρες και τις χαρές μας, που μας έκανε να γελάσουμε και να δακρύσουμε με τα κατορθώματα και την ανθρωπιά του.

2009

Πεθαίνει ο ηθοποιός και συγγραφέας Θόδωρος Έξαρχος.

Πηγή: alt.gr, wikipedia.org