Σαν Σήμερα 7 Μαΐου

558

Ο θόλος της Αγίας Σοφίας (τουρκικά Ayasofya, λατινικά Sancta Sophia ή Sancta Sapientia), στην Κωνσταντινούπολη καταρρέει από σεισμό. Ο Ιουστινιανός διατάσσει την άμεση ανακατασκευή του.

Η Αγια-Σοφιά γνωστή και ως ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας ή απλά, η Μεγάλη Εκκλησία (νυν μουσείο Ayasofya Müzesi), από το 537 (ο ομώνυμος ναός του 360 που είχε ανεγερθεί στο ίδιο σημείο, απαλλοτριώθηκε προς θεμελίωση του υπάρχοντος) μέχρι το 1453 λειτουργούσε ως ορθόδοξος καθεδρικός ναός της πόλης, με εξαίρεση την περίοδο 1204–1261, κατά την οποία ήταν ρωμαιοκαθολικός ναός.

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης μετατράπηκε σε ισλαμικό τέμενος

Στο σημείο όπου ανεγέρθηκε η Αγία Σοφία υπήρχε ομώνυμος ναός κτισμένος επί Κωνσταντίνων (1ου και 2ου) που κάηκε κατά τη Στάση του Νίκα (532).

Ανήκει στις κορυφαίες δημιουργίες της βυζαντινής ναοδομίας, όντας πρωτοποριακού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής συνθέσεως, και υπήρξε σύμβολο της πόλης, τόσο κατά τη βυζαντινή όσο και κατά την οθωμανική περίοδο.

Ξεκίνησε να ανεγείρεται το 532 και εγκαινιάσθηκε το 537, επί Ιουστινιανού από τους μηχανικούς Ανθέμιο και Ισίδωρο.

Στο ίδιο σημείο, επί του πρώτου λόφου της Κωνσταντινούπολης και σε μικρή απόσταση από το Μέγα Παλάτιον και τον Ιππόδρομο της πόλης, είχαν χτιστεί παλαιότερα δύο ακόμα ναοί που καταστράφηκαν, επίσης, από πυρκαγιά.

Το οικοδόμημα ακολουθεί τον αρχιτεκτονικό ρυθμό της τρουλαίας βασιλικής και συνδυάζει στοιχεία της πρώιμης βυζαντινής ναοδομίας, σε πολύ μεγάλη κλίμακα.

Αρχιτεκτονικές επιρροές της Αγίας Σοφίας εντοπίζονται σε αρκετούς μεταγενέστερους ορθόδοξους ναούς αλλά και σε οθωμανικά τζαμιά, όπως στο τέμενος του Σουλεϊμάν και στο Σουλταναχμέτ τζαμί.

Εκτός από τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της, η Αγία Σοφία ξεχωρίζει επίσης για τον πλούσιο εσωτερικό διάκοσμό της, που ωστόσο υπέστη σοβαρές καταστροφές κυρίως από τους Τούρκους κατακτητές κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας.

1429

Η Ιωάννα της Λωραίνης νικά κατά την πολιορκία της Ορλεάνης, τραβώντας ένα βέλος από τον ώμο της και επιστρέφοντας τραυματισμένη για να ηγηθεί της τελικής επίθεσης. Η νίκη αυτή σηματοδοτεί μία κρίσιμη καμπή του Εκατονταετούς Πολέμου.

Η πολιορκία της Ορλεάνης (1428-1429) ήταν ένα γεγονός ορόσημο για την έκβαση του εκατονταετούς πολέμου μεταξύ της Γαλλίας και της Αγγλίας.

Αυτή η μάχη ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη της Ιωάννας της Λωραίνης και η πρώτη μεγάλη γαλλική επιτυχία στον πόλεμο. Η έναρξη αυτής της πολιορκίας σημάδεψε το απόγειο της αγγλικής δύναμης στην συνέχεια του πολέμου.

Η πόλη είχε στρατηγική και παραστατική συμμαχία και για τις δύο αντίπαλες παρατάξεις.Σε περίπτωση πτώσης της Ορλεάνης στον αγγλικό ζυγό το μονοπάτι για την κατάκτηση της Γαλλίας θα ήταν ανοιχτό για τον Ερρίκο Ε΄ της Αγγλίας. Για μισό χρόνο όλα έδειχναν ότι η Αγγλία θα κυριαρχούσε αλλά η πολιορκία κατέρρευσε εννέα μέρες μετά τον ερχομό της Ιωάννας της Λωραίνης.

1697

Το βασιλικό κάστρο της Στοκχόλμης (που χρονολογείται από τους μεσαιωνικούς χρόνους) καταστρέφεται από πυρκαγιά. Αντικαταστάθηκε από το σημερινό Βασιλικό Παλάτι το 18ο αιώνα.

1718

Ιδρύεται η Νέα Ορλεάνη.

1794

Γαλλική Επανάσταση: ο Μαξιμιλιανός Ροβεσπιέρος από τις ηγετικές προσωπικότητες της γαλλικής επανάστασης εισάγει στην Εθνοσυνέλευση τη λατρεία του Υπέρτατου Όντος ως τη νέα επίσημη θρησκεία.

1824

Πραγματοποιείται η παγκόσμια πρεμιέρα της 9ης Συμφωνίας του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν στη Βιέννη, υπό την εποπτεία του συνθέτη.

Η 9η Συμφωνία σε Ρε ελάσσονα, Op. 125 (Sinfonie in d-Moll op. 125), γνωστή και ως Χορωδιακή, είναι μία συμφωνία, αποτελούμενη από τέσσερα μέρη, γραμμένη το 1824.

Είναι η τελευταία ολοκληρωμένη συμφωνία του συνθέτη. Η εν λόγω συμφωνία είναι ένα από τα γνωστότερα μουσικά κομμάτια, που γράφτηκαν ποτέ

Μερικοί κριτικοί, θεωρούν αυτό το έργο, ως το σπουδαιότερο του Μπετόβεν, ενώ πολλοί πιστεύουν ότι είναι ό,τι σπουδαιότερο έχει γραφτεί στη δυτική μουσική.

Ήταν η πρώτη συμφωνία, στην οποία υπήρξαν χορωδιακά μέρη (εξ ου και το Χορωδιακή Συμφωνία).

Η Κάρλιν Ουνγκερ, τραγούδησε στο 4ο μέρος της Συμφωνίας, και λέγεται ότι αυτή ήταν που έστρεψε τον Μπετόβεν, προς το κοινό, όταν αυτό χειροκροτούσε μετά το τέλος της παράστασης, καθώς εκείνος δεν άκουγε τι συνέβαινε.

Η χορωδία εισέρχεται στο τελευταίο μέρος της Συμφωνίας, και περιέχει στίχους από το ποίημα Ωδή στη Χαρά, του Φρίντριχ Σίλερ, που γράφτηκε το 1785 και αναθεωρήθηκε το 1803.

Σήμερα θεωρείται μία από τις πιο πολυεκτελεσμένες συμφωνίες στον κόσμο.

Το 2001, χειρόγραφα του Μπετόβεν από τη Συμφωνία, που τα κατείχε η Staatsbibliothek zu Berlin, προστέθηκαν στην Memory of the World Programme της UNESCO, και έγινε το πρώτο μουσικό κομμάτι που έλαβε τέτοια τιμή.

1832

Υπογράφεται η Συνθήκη του Λονδίνου από τις τρεις Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) και τη Βαυαρία, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα ορίζεται ως ανεξάρτητη κληρονομική μοναρχία με πρώτο μονάρχη τον Όθωνα, γιο του Λουδοβίκου Α’ της Βαυαρίας.

1846

Εκδίδεται στο Κέιμπριτζ (Μασαχουσέτη) το πρώτο φύλλο της Cambridge Chronicle, της παλαιότερης σωζόμενης εβδομαδιαίας εφημερίδας των Η.Π.Α.

1895

Στην Αγία Πετρούπολη, ο Ρώσος επιστήμονας Αλέξανδρος Ποπόφ παρουσιάζει στη Ρώσικη Φυσικοχημική Εταιρεία την εφεύρεσή του: έναν πρώιμο ραδιοφωνικό δέκτη. Σε ορισμένα μέρη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης η επέτειος αυτή εορτάζεται ως Ημέρα του Ραδιοφώνου.

1913

Η Βουλή των Κοινοτήτων της Βρετανίας απορρίπτει το αίτημα για τη χορήγηση δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες (ψήφοι: 266 κατά – 219 υπέρ).

1915

1.198 Βρετανοί χάνουν τη ζωή τους, όταν γερμανικό υποβρύχιο τορπιλίζει το βρετανικό πλοίο “Lusitania”, στις ακτές της Ιρλανδίας.

1918

Η Βουλγαρία εντάσσεται στο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο των Κεντρικών Δυνάμεων (Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος).

1920

Πολωνικά στρατεύματα με επικεφαλής τον Γιούζεφ Πιουσούτσκι και επικουρούμενα από μία συμβολική ουκρανική δύναμη καταλαμβάνουν το Κίεβο. Ένα μήνα αργότερα εκδιώχνονται έπειτα από αντεπίθεση του Κόκκινου Στρατού.

1943

Ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ) επιτίθεται στο αρχηγείο του Γεώργιου Παπαϊωάννου στο Θέρμο.

1945

Οι Γερμανοί υπογράφουν την παράδοσή τους στο στρατηγείο του Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, στην πόλη Ρεμς στη Γαλλία. Ο στρατηγός Αϊζενχάουερ και το συμμαχικό επιτελείο δέχονται την παράδοση άνευ όρων της Βέρμαχτ, και ουσιαστικά της Γερμανίας, που υπέγραψε ο στρατηγός Άλφρεντ Γιόντλ.

1946

Ιδρύεται στο Τόκιο η εταιρεία τηλεπικοινωνιών Sony.

1953

Στην Ελλάδα, ιδρύεται η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΚΥΠ), η οποία τη δεκαετία του 1980 θα μετονομαστεί σε Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ).

Τέσσερα χρόνια μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου και το αστικό καθεστώς κάθε άλλα παρά σίγουρα αισθάνεται μετά τη στρατιωτική του νίκη.

Οι διώξεις συνεχίζονται, το ΚΚΕ είναι παράνομο και η κυβέρνηση του Συναγερμού μαζί με τις ΗΠΑ και το Παλάτι, κάνουν ότι περνά από το χέρι τους για την παραπέρα θωράκιση του. Έτσι στο πλαίσιο αυτό ιδρύουν την ΚΥΠ. που έχει για σκοπό της « την αντιμετώπισην της εν τη χώρα εχθρικής κατασκοπείας η οποία στηριζομένη επί των κομμουνιστικών οργανώσεων έχει λάβει τελευταίως λίαν επικίνδυνον έκτασιν».

Διευθυντής της θα ορισθεί ο συνταγματάρχης Αλέξανδρος Νάτσινας που είχε αποταχθεί γι τη συμμετοχή του στο κίνημα υπέρ του Παπάγου στις 31/5/1951. Επανέρχεται στην υπηρεσία μαζί με άλλους «στασιαστές» του ΙΔΕΑ στην ενεργό υπηρεσία.

Ο Νάτσινας έχει την εμπιστοσύνη των ΗΠΑ.

Γράφει χαρακτηριστικά ο Σπ. Λιναρδάτος (Από τον εμφύλιο στη χούντα): «Με την επαναφορά των αξιωματικών του ΙΔΕΑ και την ίδρυση της ΚΥΠ οι αμερικανικές υπηρεσίες στερεώνουν τον έλεγχο τους στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις».

Μία χρήσιμη λεπτομέρεια.

Η της ΚΥΠ γίνεται σχεδόν ταυτόχρονα με αυτή του ΝΑΤΟ και επομένως αυτή αναλαμβάνει και ευρύτερα καθήκοντα λόγω γειτνίασης με τις τότε σοσιαλιστικές χώρες…

Τι προηγήθηκε

Τον Σεπτέμβριο του 1925 ιδρύθηκε η «Υπηρεσία Ειδικής Ασφαλείας», η ΥΕΑ, με το νομοθετικό διάταγμα 19 της 23ης Σεπτεμβρίου του 1925. Ως αποστολή είχε «την παρακολούθηση πάσης υπόπτου εις την Ασφάλεια του Κράτους οργανώσεως, την καταδίωξην της κατασκοπείας και την αστυνομίαν επί των ξένων» (άρθρον -1-). Η ΥΕΑ υπαγόταν στο Υπουργείο εξωτερικών. Μετά μόλις τέσσερις μήνες, η υπό εμβρυακή κατάσταση ΥΕΑ, καταργήθηκε και την θέση της πήρε η «Υπηρεσία Γενικής Ασφάλειας του Κράτους», ΥΓΑΚ, η οποία ιδρύθηκε από το νομοθετικό διάταγμα 22 της 29ης Ιανουαρίου 1926. Η ΥΓΑΚ υπάγονταν πλέον στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η ΥΓΑΚ καταργείται το 1936, και ιδρύεται η «Υπηρεσία Αμύνης του Κράτους», ΥΑΚ, με τον αναγκαστικό νόμο 25 της 25ης Ιανουαρίου 1936. Η ΥΑΚ υπάγεται πλέον στο Υπουργείο Στρατιωτικών. Τρεις μήνες αργότερα η ΥΑΚ καταργείται. Ιδρύεται με τον αναγκαστικό νόμο 320 της 5ης Νοεμβρίου 1936, η «Υπηρεσία Αλλοδαπών» ως ειδική Διεύθυνση και υπάγεται στο Υφυπουργείο Δημόσιας Ασφάλειας. Να σημειώσουμε ότι τον Φεβρουάριο του 1949 ιδρύεται ο πρόδρομος της γνωστής μας ΚΥΠ, η «Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ερευνών» (ΚΥΠΕ) με πρώτο αρχηγό της ΚΥΠΕ, τον ταξίαρχο Ιππικού Πέτρο Νικολόπουλο και με Υπαρχηγό τον τότε Αντισυνταγματάρχη Αλέξανδρο Νάτσινα, μετέπειτα ιδρυτή της ΚΥΠ και Αρχηγό της για 11 χρόνια. Με το νομοθετικό διάταγμα 2421 της 9ης Μαΐου 1953, ιδρύεται η «Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών», η περιβόητη ΚΥΠ. Στις 28 Αυγούστου του 1986 με το νομοθετικό διάταγμα, 1645, η ΚΥΠ μετονομάζεται σε ΕΥΠ.

Και οι αντιδράσεις της εποχής…

Η ίδρυσή της προκαλεί αντιδράσεις και στα αστικά κόμματα της εποχής. Αντιδράσεις που έχουν να κάνουν πρώτιστα με διαδικαστικά νομοθετικά θέματα. Σε σχετικό πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ (7/5/1953) διαβάζουμε: «Η αντιπολίτευσις καταγγέλει την κυβέρνησιν ως ασεβούσαν προς το κοινοβουλευτικόν πολίτευμα και ως παραβιάζουσαν το Σύνταγμα. Η καταγγελία θα επαναληφθή και κατά την σημερινήν έκτακτον συνεδρίασιν της Επιτροπής Εξουσιοδοτήσεως κατά την οποίαν η κυβέρνησις τρεις ημέρας προ της συγκροτήσεως της Βουλής επιμένει να συζητήσει το νομοσχέδιον «περί συστάσεως Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών»…Το επιχείρημα είναι ότι «νομοσχέδια τοιαύτης σημασίας των οποίων μάλιστα αμφισβητείται η συμφωνία προς το Σύνταγμα δεν είναι επιτετραμμμένον να εισαχθούν προς συζήτησιν εις την Επιτροπήν Εξουσιοδοτήσεως όπου δεν είναι δυνατόν εκ των πραγμάτων να τύχουν της επιβαλλόμενης εξονυχιστικής επεξεργασίας και να διεξαχθή επ’ αυτών απολύτως διαφωτιστική συζήτησις..» Μάλιστα έγινε και παρέμβαση στον πρόεδρο της Βουλής από τους Μητσοτάκη, Αλαμανή, Κοθρή και εκπρόσωπο των Φιλελευθέρων (του κ. Παπανδρέου). Μάλιστα το κόμμα αυτό αποφάσισε την αποχή από τη συζήτηση στη Βουλή και την παρουσία σε αυτή μόνο για να καταγγείλει το γεγονός. Ο βουλευτής Καρτάλης επισημαίνει: «…η ύποπτος σπουδή της Κυβερνήσεως δικαιολογεί τους φόβους ότι κάτωθεν νομοσχεδίου αυτού κρύπτονται βουλήσεις εν ψυχρώ επεκτάσεως τους αστυνομικού κράτους. Ο προοδευτικός ελληνικός λαός έδωσεν σκληράν μάχην από του 1950 και εντεύθεν δια να καταργηθή το αστυνομικόν κράτος. Δεν θα δεχθή σήμερα την κατάργησιν των ελευθεριών του δια της δήθεν συγκεντρώσεως αστυνομικών πληροφοριών».

Τελικά ερήμην της αντιπολίτευσης ψηφίζεται το σχετικό νομοσχέδιο. Υπερασπιζόμενος την κυβερνητική πολιτική ο Π. Κανελλόπουλος (υπουργός Άμυνας τονίζει: «..δεν δικαιολογείται ο περί αυτού γενόμενος θόρυβος και ότι αποτελεί εν από τα αθωότερα νομοσχέδια της κυβερνήσεως το οποίον όμως αφορά ενόχους». Επίσης, σύμφωνα με το ρεπορτάζ υποστήριξε ότι «επιδιώκεται απλώς ο συντονισμός των ενεργειών των διαφόρων κρατικών υπηρεσιών πληροφοριών προς αποτελεσματικωτέραν δράσιν αυτών, αποφυγήν συγχίσεως εκ των παραλλήλων ενεργειών και περιττής δαπάνης. Η υπηρεσία αύτη πληροφοριών, έχει υψίστην εθνκήν σημασίαν και συνδέεται με την κατασκοπείαν και την αντικατασκοπείαν και την παρακολούθησιν των ενόχων ή των υποτιθεμένων ενόχων,βαρυτάτων ενδεχομένως κατά του Εθνους και του κράτους ενεργειών». Απαντώντας ο Κ. Μητσοτάκης σημείωσε: « Δια το νομοσχέδιον μάλιστα περί υπηρεσίας πληροφοριών απροκαλύπτως διετυοώθει η κατηγορία ότι υποκρύπτει δικατορικάς τάσεις και επιδώξεις. Στοιχειώδης ευαισθησίαν αν είχε η κυβέρνησις ώφειλε ενώπιον της Βουλής συζήτησιν δια να αποκρούση τας κατηγορίας…»

1954

Τελειώνει η μάχη του Ντιέν Μπιέν Φου (bataille de Dien Bien Phu) στο Βιετνάμ, που κράτησε συνολικά 1 μήνα, 3 βδομάδες και 3 μέρες και ολοκληρώθηκε με αποφασιστική νίκη των κομμουνιστών ανταρτών Βιετ – Μινχ κατά των στρατευμάτων του Γαλλικού ιμπεριαλισμού.Οι απώλειες του Γαλλικού στρατού έφτασαν συνολικά τους 75.867 αξιωματικούς και οπλίτες.

Η νίκη αυτή επέδρασε καταλυτικά στην υπογραφή το ίδιο έτος των πρωτοκόλλων της Γενεύης που όριζαν την αποχώρηση όλων των Γαλλικών στρατευμάτων από την Ινδοκίνα, αλλά και το διαχωρισμό του Βιετνάμ σε Βόρειο (με κυβέρνηση των Βιετ-Μινχ) και Νότιο (με κυβέρνηση του αυτοκράτορα Μπάο Ντάι). Οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην Ινδοκίνα θα συνεχίζονταν για σχεδόν δύο δεκαετίες ακόμα, με τους Αμερικάνους να διαδέχονται τους Γάλλους από τις αρχές της δεκαετίας του 1960.

1960

Κατάρριψη του U2 από τους Σοβιετικούς. O Σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ ανακοινώνει ότι ο Αμερικανός πιλότος του U2, Φράνσις Γκάρι Πάουερς, βρίσκεται στα χέρια των Σοβιετικών.

1960

Χιλιάδες Γάλλοι αγρότες πραγματοποιούν μεγάλες και μαχητικές διαδηλώσεις σε 18 πόλεις της χώρας, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης.

1963

Θεμελιώνεται στην Παραλία Διστόμου το εργοστάσιο αλουμινίου του Γαλλικού μονοπωλιακού ομίλου «ΠΕΣΙΝΕ». Το κόστος κατασκευής του υπολογιζόταν σε 3 δις δραχμές και ήταν η μεγαλύτερη επένδυση που είχε γίνει έως τότε στην Ελλάδα. Ήταν ταυτοχρόνως και μια από τις πιο ληστρικές συμφωνίες που υπογράφηκαν στη νεότερη ελληνική ιστορία.

Στις 29 του Γενάρη 1965 μέσα σε ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα εισάγεται για συζήτηση στη Βουλή η πρόταση της ΕΔΑ για την παραπομπή σε ειδικό δικαστήριο του πρώην πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή και των πρώην υπουργών Π. Παπαληγούρα, Ν. Μάρτη, Α. Πρωτοπαπαδάκη και Δ. Χελμή για την υπόθεση της ηλεκτροδότησης από τη ΔΕΗ του εργοστασίου της «Πεσινέ» και την κατασκευή του φράγματος του Μέγδοβα.

Η συζήτηση που ακολούθησε ήταν ιδιαίτερα έντονη και έφερε στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής του τόπου την κατάπτυστη, αποικιοκρατικού χαρακτήρα, συμφωνία που υπεγράφη το 1960 μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας και Γαλλίας, μια «λεόντειο συμφωνία», όπως εξ αρχής χαρακτηρίστηκε από το ΚΚΕ και την Αριστερά γενικότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση της ΕΡΕ επέμεινε στην επικύρωση της συμφωνίας από τη Βουλή… αυθημερόν, γεγονός που προκάλεσε την αποχώρηση σύσσωμης της αντιπολίτευσης.

Ενας από τους πιο σκανδαλώδεις όρους της συμφωνίας αφορούσε στην προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος σε εξευτελιστική τιμή από τη ΔΕΗ στην «Πεσινέ». Βάσει της συμφωνίας, το ελληνικό κράτος όφειλε να κάνει επενδύσεις ύψους 125 εκατομμυρίων δολαρίων για την ηλεκτροδότηση της «Πεσινέ», ενώ η επένδυση της ίδιας της γαλλικής εταιρίας δεν ξεπερνούσε τα 25 εκατομμύρια δολάρια! Οριζόταν επίσης ότι η «Πεσινέ» θα πληρώνει την κιλοβατώρα με τιμή κάτω από το κόστος παραγωγής της από τη ΔΕΗ..! Πρέπει να σημειωθεί ότι η «Πεσινέ», βιομηχανία παραγωγής αλουμινίου, ήταν και είναι από τις πλέον ηλεκτροβόρους βιομηχανίες της χώρας. Η συμφωνία, λοιπόν, παραχωρούσε τεράστια κέρδη στην «Πεσινέ» και συσσώρευε τεράστιες ζημιές στη ΔΕΗ, τις οποίες πλήρωνε και πληρώνει ακόμη ο ελληνικός λαός.

Η συζήτηση της πρότασης της ΕΔΑ διήρκεσε έως τις πρώτες πρωινές ώρες της 6ης του Φλεβάρη 1965. Λίγο πριν από την ψηφοφορία ο πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου, ζητάει από τους βουλευτές της Ενωσης Κέντρου να ψηφίσουν «κατά συνείδηση». Αξιοσημείωτη επίσης είναι η απουσία από την ψηφοφορία του Ανδρέα Παπανδρέου.

Τελικά, οι Καραμανλής, Παπαληγούρας και Μάρτης παραπέμπονται με 146, 147 και 144 ψήφους αντίστοιχα. Η υπόθεση δεν εκδικάστηκε ποτέ.

1975

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέραλντ Φορντ, ανακοινώνει και επισήμως το τέλος του πολέμου στο Βιετνάμ.

1986

Η Ελλάδα παραλύει, όταν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα κατέρχονται σε απεργία. Οι απεργοί διαμαρτύρονταν για την εισοδηματική πολιτική της κυβέρνησης (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που απαγόρευε τις αυξήσεις) και για τις κυβερνητικές παρεμβάσεις στο συνδικαλιστικό κίνημα («εκπαραθύρωση» της νόμιμης διοίκησης της ΓΣΕΕ).

1986

Ο Καναδός Πάτρικ Μόροου γίνεται το πρώτο πρόσωπο που αναρριχήθηκε σε κάθε μία από τις Επτά Κορυφές.

1987

Διοργανώνεται σε ένα κατάμεστο ΣΕΦ το 1ο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ρυθμικής Αγωνιστικής Γυμναστικής Νεανίδων, το οποίο ολοκληρώνεται στις 10/5. Είναι η πρώτη τέτοιου επιπέδου διοργάνωση που αναλαμβάνει η Ελλάδα στην ρυθμική.

1996

Στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης ξεκινά η δίκη του Σερβοβόσνιου, Ντούσαν Τάντιτς, για «εγκλήματα πολέμου» στη Βοσνία, το 1992. Πρόκειται για την πρώτη δίκη διεθνούς δικαστηρίου για εγκλήματα πολέμου μετά τη Δίκη της Νυρεμβέργης.

1999

Αεροσκάφος του ΝΑΤΟ στοχεύει κατά λάθος την πρεσβεία της Κίνας στο Βελιγράδι, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 3 υπάλληλοι και να τραυματιστούν 20.

Γεννήσεις

1711

Γεννιέται ο Ντέηβιντ Χιούμ, (David Hume πέθανε το 1776) Σκωτσέζος φιλόσοφος και ιστορικός, που επηρέασε την ανάπτυξη δύο σχολών φιλοσοφίας, του σκεπτικισμού και του εμπειρισμού.

1745

Γεννιέται ο Carl Stamitz (Καρλ Στάμιτς), Γερμανός συνθέτης.

1774

Γεννήθηκε ο Φράνσις Μπόφορτ (Sir Francis Beaufort πέθανε 17-Δεκ-1857), υποναύαρχος βρετανικού ναυτικού, Ιρλανδός υδρογράφος γαλλικής καταγωγής.

Υπήρξε μέλος της Βασιλικής Εταιρείας (Royal Society) και της Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας (Royal Geographical Society).

Είναι γνωστός για τη δημιουργία της κλίμακας Μποφόρ, η οποία αποτελεί εμπειρικό τρόπο μέτρησης της έντασης των ανέμων και βασίζεται στην παρατήρηση των αποτελεσμάτων του ανέμου στη στεριά ή τη θάλασσα.

1833

Γεννιέται ο Γερμανός συνθέτης και πιανίστας Γιοχάνες Μπραμς (Johannes Brahms, πέθανε 3 Απριλίου 1897).

Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους του 19ου αιώνα, με τη μουσική του να συνδυάζει τη δραματική δύναμη και τη λυρική ένταση μαζί με μία ανακουφιστική ζεστασιά. Ο Μπραμς ήταν ριζοσπαστικός ως προς την αρμονική του τόλμη και την εκφραστική του δεινότητα, αλλά συντηρητικός στη χρήση των παραδοσιακών ή και αρχαϊκών ακόμη μουσικών δομών.

Για να καταλάβουμε καλύτερα το χαρακτήρα και την τεχνική σύνθεσης του Μπραμς, μπορούμε να ανατρέξουμε στο δοκίμιο του Arnold Schönberg the progressive -«Μπραμς, ο Προοδευτικός», στο οποίο αναιρείται η μέχρι τότε κρατούσα εικόνα του Μπραμς ως συντηρητικού και αναδεικνύεται η προοδευτικότητα της μουσικής του τουλάχιστον όσον αφορά στην οργάνωση των μουσικών φράσεων.

Γεννήθηκε στο Αμβούργο το 1833 από φτωχή οικογένεια. Ο πατέρας του, κοντραμπασίστας στο επάγγελμα, διέκρινε από πολύ νωρίς το ταλέντο του και φρόντισε εγκαίρως να λάβει την κατάλληλη μουσική παιδεία. Όταν ο Μπραμς ήταν 20 χρονών, ο Σούμαν, που ήταν 23 χρόνια μεγαλύτερός του, μελέτησε ορισμένες από τις συνθέσεις του και εξήγγειλε τη γέννηση μιας μεγαλοφυΐας.

Υπάρχει η γενική πεποίθηση ότι ο Μπραμς και η σύζυγος του Ρόμπερτ Σούμαν, η πιανίστρια και συνθέτρια Κλάρα Βικ-Σούμαν, ήταν ερωτευμένοι, αλλά ότι η σχέση τους δεν ολοκληρώθηκε ίσως ποτέ, ούτε μετά το θάνατο του Σούμαν το 1856.

Στη ζωή του Μπραμς έμελλε να υπάρξουν και άλλες αισθηματικές περιπέτειες, οι περισσότερες όμως από αυτές ήταν μονομερείς. Ο συνθέτης δεν παντρεύτηκε ποτέ.

Το 1855 άρχισε τις εμφανίσεις του ως πιανίστας. Κατέλαβε τη θέση του διευθυντή ορχήστρας στην πριγκηπική αυλή του Ντέτμολντ και το 1859 ίδρυσε και ανέλαβε τη διεύθυνση μιας γυναικείας χορωδίας στο Αμβούργο. Απογοητευμένος από την αδυναμία του να διοριστεί διευθυντής της Φιλαρμονικής του Αμβούργου, ο Μπραμς εγκαταστάθηκε το 1863 στη Βιέννη όπου πέρασε την υπόλοιπή του ζωή.

Δεν έγραψε ποτέ όπερα, αλλά συνέθεσε αριστουργήματα σε όλα σχεδόν τα υπόλοιπα μουσικά είδη: τέσσερις συμφωνίες, τέσσερα κοντσέρτα, δύο σερενάτες για ορχήστρα και δύο εισαγωγές. Συνέθεσε επίσης το «Γερμανικό Ρέκβιεμ» (έντονα προσωπικού ύφους) και άλλα χορωδιακά έργα με συνοδεία και a capella, τραγούδια, μεγάλο όγκο έργων για μουσική δωματίου, τις παραλλαγές Χάυντν για ορχήστρα, τις παραλλαγές Χέντελ και Παγκανίνι για πιάνο, δεκάδες έργα για πιάνο (ήταν το αγαπημένο του όργανο), αλλά και έργα για εκκλησιαστικό όργανο.

Πρέπει επίσης να μνημονεύσουμε τους ιδιαίτερα δημοφιλείς “Ουγγρικούς Χορούς” για τέσσερα χέρια, που γνώρισαν μετά τον Μπραμς πολλές ενορχηστρώσεις.

Ο Μπραμς αντιτάχθηκε στον ριζοσπαστισμό των πρωτοπόρων συνθετών Λιστ και Βάγκνερ και δέχτηκε επιθέσεις από τους οπαδούς τους.

Προτού φτάσει στο τέλος της ζωής του, μεγάλο μέρος αυτής της πολεμικής είχε καταλαγιάσει. Μουσικοί και ακροατές είχαν αρχίσει να καταλαβαίνουν ότι μπορεί κανείς να αγαπά τη μουσική που γεννήθηκε και στα δύο αντιμαχόμενα ιδεολογικά στρατόπεδα.

Ο Μπραμς πέθανε από καρκίνο του ήπατος στη Βιέννη, στις 3 Απριλίου 1897.

Στην κηδεία του παρέστησαν χιλιάδες θαυμαστές του απ’ όλη την Ευρώπη και οι σημαίες κυμάτισαν μεσίστιες σε όλα τα πλεούμενα στο λιμάνι του Αμβούργου.

1840

Γεννήθηκε (με το παλιό ημερολόγιο 25 Απρίλη) ο Ρώσος μουσικοσυνθέτης, Пётр Ильи́ч Чайко́вский (Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι ).

Στις 30 Ιούλη 1893 άρχισε να συνθέτει το κύκνειο άσμα του και ταυτόχρονα τη σημαντικότερη σύνθεσή του. Την 6η Συμφωνία.

Είναι το έργο που περιγράφει τα αισθήματά του, την απελπισία του, την κραυγή που προαναγγέλλει το χαμό του.

Τελείωσε τη σύνθεση στις 30 Αυγούστου 1893 και η τελευταία λέξη που πρόσθεσε ήταν το όνομα της 6ης.

Παθητική.

Πέθανε 9 μέρες μετά την πρεμιέρα της, στις 6 Νοέμβρη 1893.

1841

Γεννιέται ο Γκυστάβ Λε Μπον, Γάλλος κοινωνιολόγος.

1892

Γεννήθηκε ο ηγέτης της μεταπολεμικής Γιουγκοσλαβίας, Γιόζιπ Μπροζ Τίτο.

1901

Γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός Frank James Gary Cooper (Γκάρι Κούπερ πέθανε 13 Μαΐου 1961), βραβευμένος με Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου για τις ταινίες Ο Λοχίας Γιορκ (Sergeant York) το 1941 και Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές (High Noon) το 1952.

Συνεργάστηκε με σημαντικούς σκηνοθέτες όπως ο Φρανκ Κάπρα, ο Γουίλιαμ Γουάιλερ και ο Χάουαρντ Χοκς σε μια σειρά ταινιών που κατέστησαν τη φιγούρα του θρυλική, καθώς κατάφερνε να δώσει λάμψη στη φιγούρα του κοινού ανθρώπου.

Σε περίπου 30 χρόνια καριέρας πρωταγωνίστησε με ικανότητα σε δράματα, κωμωδίες και γουέστερν. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει 11ο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.

1919

Γεννήθηκε η Εβίτα Περόν, σύζυγος του προέδρου της Αργεντινής Χουάν Περόν.

1923

Γεννιέται η Αμερικανίδα ηθοποιός του κινηματογράφου Anne Baxter (πέθανε το 1985), βραβευμένη με όσκαρ Β’ γυναικείου ρόλου το 1946, για την ταινία του Έντμουντ Γκούλντινγκ Στην κόψη του ξυραφιού (The Razor’s Edge, 1946).

Η Μπάξτερ είναι επίσης γνωστή για τη συμμετοχή της στις ταινίες: Οι Υπέροχοι Άμπερσον (The Magnificent Ambersons, 1942), Όλα για την Εύα (All About Eve, 1950), Η Εξομολόγηση (I Confess, 1953), Η γαλάζια γαρδένια (The Blue Gardenia, 1953) και Οι δέκα εντολές (The Ten Commandments, 1956).

1940

Γεννιέται ως Βασίλης Τριανταφυλλίδης στην Καλαμαριά ο κωμικός Χάρρυ Κλυνν (πέθανε στις 21 Μαΐου 2018).

Γεννήθηκε από φτωχή οικογένεια Πόντιων προσφύγων και εξαιτίας των δύσκολων οικονομικών συνθηκών, ωθήθηκε στην εργασία από την ηλικία των 5 ετών.

Παράλληλα φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο και στο Γυμνάσιο Kαλαμαριάς και αργότερα στο Πέμπτο Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης.

Η συμμετοχή του σε μια βραδιά ταλέντων του Γιώργου Οικονομίδη άλλαξε τη ζωή του καθώς, εκτός από το πρώτο βραβείο, «κέρδισε» και μια πρόταση από τον Οικονομίδη να τον ακολουθήσει στην Αθήνα.

Θάνατοι

1667

Πεθαίνει ο Γερμανός συνθέτης και μουσικός Γιόχαν Γιάκομπ Φρόμπεργκερ, (Johann Jakob Froberger, γεννήθηκε στη Στουτγκάρδη, 

18-Μαΐ-1616).

Υπήρξε πέρα από συνθέτης τσεμπαλίστας, οργανίστας (τιτλούχος οργάνου στην αυλή της Βιέννης 1636 – 1657).

Ανήκε σε οικογένεια μουσικών και σπούδασε κάτω απο την καθοδήγηση του πατέρα του και του Γ.Β Στάιγκλεντερ.

Το 1637 εώς το 1641 πήγε στη Ρώμη για να τελειοποιηθεί με το «παιδί θαύμα Girolamo Frescobaldi, και πραγματοποίησε πολυάριθμα ταξίδια στην Ευρώπη, παίζοντας σε θριαμβευτικές τουρνέ, ιδιαίτερα στις Βρυξέλες και στο Παρίσι.

Άτυχο ήταν αντίθετα το ταξίδι του στο Λονδίνο (1662) όπου γνώρισε την πλήρη εξαθλίωση. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του είχε την φιλοξενία της δούκισσας Σίβυλλας της Βυρτεμβέργης.

Οι παραγωγές του αποκλειστικά αφιερωμένες στο όργανο και στο τσέμπαλο, περιλαμβάνουν δύο συλλογές απο παρτίτες, τοκκάτες, τραγούδια, ελεύθερες συνθέσεις και πολλές σκόρπιες σελίδες χειρόγραφες. Ιδιαίτερα επιβλητική είναι η σύνθεση που πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στην Ιταλική, τη Γαλλική και τη Γερμανική σχολή, η οποία έμελλε να είναι ο σύνδεσμος ανάμεσα στον Φρεσκομπάλντι και τον Γ.Σ Μπαχ και που μόνη της υπήρξε μία από τις πιο επιτυχημένες εκφράσεις της τέχνης του οργάνου του 17ου αιώνα.

1825

Πέθανε ο Antonio Salieri (Αντόνιο Σαλιέρι γεννήθηκε18-Αυγ-1750), Ιταλός συνθέτης μαέστρος και παιδαγωγός, αντίζηλος (κατά την κινηματογραφική εκδοχή του 1984) του Μότσαρτ.

Γεννήθηκε στο Legnago, νότια της Βερόνας, στη Δημοκρατία της Βενετίας, και πέρασε την ενήλικη ζωή και την καριέρα του ως υπήκοος των Αψβούργων.

Ο Σαλιέρι ήταν βασικός συντελεστής στην ανάπτυξη της όπερας του 18ου αιώνα.

Ως φοιτητής του Γκάσμαν και προστατευόμενος από του Γκλουκ, ο Σαλιέρι ήταν ένας κοσμοπολίτης συνθέτης που έγραψε όπερες σε τρεις γλώσσες, βοηθώντας στην ανάπτυξη και διαμόρφωση πολλών από τα χαρακτηριστικά του λεξιλογίου της σύνθεσης, και η μουσική του άσκησε ισχυρή επιρροή στους σύγχρονους συνθέτες.

1941

Πέθανε ο Τζέιμς Φρέιζερ, σκοτσέζος ανθρωπολόγος, συγγραφέας του μνημειώδους δωδεκάτομου έργου «Ο Χρυσός Κλώνος», που διερευνά τη σχέση των μύθων όλου του κόσμου, μεταξύ τους και την προέλευση των θρησκειών (γεννήθηκε 1/1/1854).

2003

Πεθαίνει ο ζωγράφος Πάνος Φειδάκης

Ο Π. Φειδάκης υπήρξε σημαντικός δημιουργός της νεότερης γενιάς. Βαθύς γνώστης και λάτρης του Θεόφιλου, «μαθητής» του Χαλεπά, του Μπουζιάνη, του Τσαρούχη, του Διαμαντόπουλου… Το έργο του διακρίνεται για την ευαισθησία, την εκφραστική του λιτότητα και την ένταση της γραφής. Στο επίκεντρο της καλλιτεχνικής του δημιουργίας ήταν πάντοτε ο άνθρωπος, χαμένος στα αδιέξοδα της ύπαρξης και στα άγχη της σκληρής πραγματικότητας. Ο ζωγράφος τον προσέγγιζε απογυμνωμένο από κάθε διάθεση εξιδανίκευσης, μέσω μιας εικαστικής έκφρασης, που χαρακτηριζόταν από την έντονη διαπλοκή χώρου και φωτός. Ο Π. Φειδάκης παρέμεινε μέχρι τέλους, «ένας αιρετικός της εποχής μας…».

Γεννημένος στο Αίγιο το 1956, σπούδασε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ (1976 – 1981), με δασκάλους τους: Δ. Μυταρά, Γ. Μόραλη και Γ. Μαυροΐδη. Ξεκίνησε αρχικά με μία περιορισμένη κλίμακα γαιωδών χρωμάτων και ενδιάμεσων γκρίζων τόνων, φιλοτεχνώντας έργα μεγάλης ευαισθησίας και λιτότητας, όπου κυρίαρχο ρόλο έχει η ένταση της γραφής. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90, πλούτισε την παλέτα του με ζωηρές αποχρώσεις κόκκινων και πράσινων, ενώ, παράλληλα, καταπιάστηκε με μεγάλων διαστάσεων συνθέσεις. Ομως, η πίστη του στην απλότητα της ζωγραφικής τεχνικής και στην αναγκαία αμεσότητα της εκφραστικής προσπάθειας, δεν άλλαξε. Τα έργα του στοχεύουν στην πειθαρχία του φωτός και του χώρου μέσα από τις καθαρά χρωματικές σχέσεις.

Ιδιαίτερη θέση στη δημιουργία του κατέχουν οι προσωπογραφίες, που, όπως παρατήρησε ο Α. Φασιανός «δίνουν την αίσθηση του ψηφιδωτού. Λάμπουν!». «Ο Φειδάκης» σημειώνει ο Τ. Μαυρωτάς στο βιβλίο του «Εικαστικές καταγραφές», «ζωγραφίζει τις μορφές του βάζοντας το ένα χρώμα δίπλα στο άλλο με τη λογική του ψηφιδωτού έτσι ώστε τα ημιτόνια να είναι πολύ κοντά για να κερδίσει τη διαφάνεια και την αίσθηση της πνοής. Η συνθετική του δομή χαρακτηρίζεται από μία μοναδική καθαρότητα, καθώς αδιαφορεί για την περίπλοκη σκηνοθετική της απόδοση. Απλά και φυσικά καταγράφει τις εικόνες του κόσμου μας».

«Το ελληνικό φως, φως μοναδικής διαύγειας και ηδύτητας, οδηγεί το ζωγράφο Πάνο Φειδάκη στην προσωπική περιπέτεια των εικόνων του. Για το δημιουργό, το θέμα δεν κάνει τη ζωγραφική, αλλά η δύναμη και η αλήθεια της ζωγραφικής το θέμα. Ετσι, παρατηρεί γαλήνια και στοχαστικά τον κόσμο που βιώνει και αισθάνεται, δημιουργώντας εικόνες στα μέτρα της πραγματικής μας ζωής».

Ο Π. Φειδάκης παρουσίασε έργα του σε αρκετές ατομικές εκθέσεις ξεκινώντας από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Αιγίου (1982) και στη συνέχεια σε αίθουσες στην Ελλάδα («Εποχές», «Κρεωνίδης», «Τερακότα», «Ζουμπουλάκη» κ.ά.) και σε ομαδικές εκθέσεις εντός και εκτός συνόρων («11 Νέοι Ελληνες ζωγράφοι» (στο εργοστάσιο FIX, 1985), Συλλογή Φρυσίρα, «La Hume» (Παρίσι, 1996), «Salon de Montrouge» κ.ά.). Το 2003, δημιούργησε μια μεγάλη επιτοίχια σύνθεση για το Μετρό (σταθμός Μεγάρου Μουσικής). Την ίδια χρονιά «έφυγε» πρόωρα από τη ζωή με τραγικό τρόπο, αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στον καλλιτεχνικό χώρο.

2006

Πεθαίνει ο αθλητής της ελληνορωμαϊκής πάλης Δημήτρης Καρυστινός.

Πηγή: alt.gr, el.wikipedia.org