Σαν Σήμερα 17 Νοεμβρίου

1278: 680 Εβραίοι συλλαμβάνονται στην Αγγλία για παραχάραξη νομισμάτων. Οι 293 οδηγούνται την αγχόνη.

1558: Αρχή της Ελισαβετιανής εποχής στη Αγγλία. Η Βασίλισσα Μαίρη Α' πεθαίνει και αναλαμβάνει η ετεροθαλής αδελφή της Ελισάβετ.

1815: Υπογραφή συνθήκης στο Παρίσι μεταξύ της Μ. Βρετανίας και της Ρωσίας, με την οποία οι Ιόνιοι Νήσοι θα αποτελούσαν κράτος ελεύθερο και ανεξάρτητο, με την επωνυμία «Ηνωμένα κράτη των Ιονίων Νήσων», υπό την αποκλειστική προστασία της Μ. Βρετανίας.

1828: Ο φρούραρχος της Άμφισσας, Μεχμέτ μπέης Δεβόλης, παραδίδει την πόλη στον Δημήτριο Υψηλάντη.

1831: Ο Ισημερινός και η Βενεζουέλα ανεξαρτητοποιούνται από τη Μεγάλη Κολομβία.

1852: Διαλύεται η Ένωση των Κομμουνιστών, που αποτέλεσε το πρώτο ουσιαστικά Κομμουνιστικό Κόμμα και την πρώτη οργανωμένη μορφή διεθνούς προλεταριακής ενότητας. Η Ένωση των Κομμουνιστών ιδρύθηκε το 1847 στο Λονδίνο, ενώ το πρόγραμμά της, το γνωστό Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος (που συνέταξαν οι Μαρξ και Ένγκελς το 1848), υπήρξε το πρώτο προγραμματικό ντοκουμέντο του επιστημονικού κομμουνισμού. Η Ένωση των Κομμουνιστών ήταν ο προάγγελος της Α’ Διεθνούς, που συγκροτήθηκε το 1864.

1869: Με την πραγματοποίηση των επίσημων εγκαινίων, ανοίγει για τη ναυσιπλοΐα η Διώρυγα του Σουέζ, ενώνοντας τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα.

1895: Ο Β. Ι. Λένιν ιδρύει στην Πετρούπολη την «Ένωση του αγώνα για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης», που παρότι στην παρανομία, εξελίχθηκε γρήγορα σε μια από τις πιο σημαντικές μαρξιστικές - επαναστατικές οργανώσεις στη Ρωσία.

1902: Βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα. Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα (του Θ. Δηλιγιάννη και του Γ. Θεοτόκη) ισοψηφούν στις έδρες, με αποτέλεσμα το ξέσπασμα ταραχών και συγκρούσεων στην πρωτεύουσα (τα λεγόμενα «Σανιδικά»).

1903: Το Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό και Εργατικό Κόμμα διασπάται σε μπολσεβίκους (πλειοψηφούντες) και μενσεβίκους (μειονοψηφούντες).

1918: Στις 17-23 του Νοέμβρη συνέρχεται στον Πειραιά, στα γραφεία του Συνδέσμου Μηχανικών Ατμόπλοιων, το Α’ Πανελλαδικό Σοσιαλιστικό Συνέδριο, ιδρυτικό του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας (ΣΕΚΕ), που το 1924 μετονομάστηκε σε ΚΚΕ. Η ίδρυση του ΣΕΚΕ δεν ήταν τυχαίο γεγονός. Ηταν συνέπεια μιας μακρόχρονης πορείας που ακολούθησε το εργατικό και το σοσιαλιστικό κίνημα στη χώρα μας. Ηταν το νομοτελειακό αποτέλεσμα της κοινωνικής εξέλιξης, ο ώριμος καρπός της ανάπτυξης του εργατικού κινήματος και της συνένωσής του με τις ιδέες του σοσιαλισμού.

1920: Η Αγγλία και η Γαλλία συμφωνούν στην επάνοδο του βασιλιά Κωνσταντίνου, υπό τον όρο η Ελλάδα να οργανώσει μεγάλη τακτική επίθεση του στρατού της στη Μικρά Ασία εναντίον του Κεμάλ Ατατούρκ.

1922: Ο τελευταίος σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Μωάμεθ Στ΄ εγκαταλείπει την Κωνσταντινούπολη παραδίδοντάς την ουσιαστικά στην κυβέρνηση της Άγκυρας. Εξορίζεται στην Ιταλία.

1927: Αυξάνονται τα δίδακτρα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σημειώνονται συμπλοκές φοιτητών με την αστυνομία.

1932: Αρχίζουν στο Λονδίνο οι εργασίες της Γ' Συνόδου Στρογγυλής Τραπέζης, με θέμα το πολιτικό μέλλον της Ινδίας.

1934: Φασίστες της εθνικοσοσιαλιστικής οργάνωσης «Τρίαινα», εκδικούμενοι την ματαίωση του φασιστικού συνεδρίου τους, επιτίθενται ενάντια στα γραφεία του Ριζοσπάστη, μα αποκρούονται ηρωικά από την εργατική φρουρά των γραφείων. Τελικά σπεύδει η αστυνομία σε ενίσχυση των φασιστών, σπάζει τις πόρτες και τραυματίζει με σφαίρες τριάντα υπερασπιστές του Ριζοσπάστη.
Σε απάντηση, στις 23 Νοεμβρίου η εργατιά της Αθήνας πραγματοποιεί 24ωρη απεργία.

1941: Ύστερα από απόφαση της πανσπουδαστικής συγκέντρωσης, που έγινε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών με πρωτοβουλία των φοιτητών του Πολυτεχνείου, κηρύσσεται παμφοιτητική απεργία. Η απεργία, όπου πήραν μέρος πάνω από 4.000 φοιτητές του Πολυτεχνείου, του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Παντείου, έληξε με νίκη: με την αποφυλάκιση των συναδέλφων τους που είχαν συλληφθεί και την αύξηση του αριθμού των σιτιζομένων φοιτητών.

1944: Ο Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός της Αλβανίας απελευθερώνει την πρωτεύουσα Τίρανα.

1949: Ολοκληρώνεται η μεταφορά με σοβιετικά πλοία όλων των μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού από την Λ. Δ. της Αλβανίας στη Σοβιετική Ένωση.

1968: Ο Αλέξανδρος Παναγούλης καταδικάζεται δις εις θάνατο για την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του δικτάτορα Γεώργιου Παπαδόπουλου και μεταφέρεται στις φυλακές της Αίγινας. Αρνήθηκε να ζητήσει χάρη.

1970: Το μη επανδρωμένο διαστημικό εξερευνητικό σκάφος «Λούνα 17» των Σοβιετικών προσεδαφίζεται στη Σελήνη. Απελευθερώνει στην Κοιλάδα των Καταιγίδων το πρώτο αυτοκινούμενο όχημα «Λούνοκχοντ 1», που λαμβάνει εντολές από το κέντρο ελέγχου στη Γη.

1972: Στο Μπουένος Άιρες, χιλιάδες άτομα επευφημούν το Χουάν Περόν, που επιστρέφει έπειτα από εξορία 17 χρόνων.

1973: Η απριλιανή χούντα καταστέλλει την εξέγερση του Πολυτεχνείου με την εισβολή ενός τεθωρακισμένου άρματος από την κεντρική πύλη του Ιδρύματος. Οι φοιτητές καλούν τους στρατιώτες να ενωθούν μαζί τους. Υπάρχουν πολλοί νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες. Την ίδια μέρα επανέρχεται ο στρατιωτικός νόμος από την κυβέρνηση Μαρκεζίνη. Οι νεκροί από τα γεγονότα στο Πολυτεχνείο έφτασαν τους 24 σύμφωνα με την έρευνα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

1974: Διεξάγονται στην Ελλάδα οι πρώτες ελεύθερες εκλογές μετά το 1964. Πρώτο κόμμα αναδεικνύεται η ΝΔ υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή με ποσοστό 54,37%. Ακολουθούν η Ένωση Κέντρου - Νέες Δυνάμεις υπό τον Γεώργιο Μαύρο με 20,42%, το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου με 13,58% και η Ενωμένη Αριστερά (ΕΔΑ, ΚΚΕ, ΚΚΕ εσ.) με 9,45%.

1985: Στη διάρκεια των διαδηλώσεων για την 22η επέτειο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου αστυνομικός πυροβολεί και σκοτώνει τον 15χρονο μαθητή Μιχάλη Καλτεζά.

1989: Με τη μεγάλη φοιτητική διαδήλωση στην Πράγα αρχίζει το ξήλωμα του κομουνιστικού καθεστώτος της Τσεχοσλοβακίας, που θα μείνει στην ιστορία ως «βελούδινη επανάσταση».

1989: Εγκαινιάζεται ο πρώτος μη κρατικός τηλεοπτικός σταθμός πανελλαδικής εμβέλειας, το MEGA Channel. Οι ιδιοκτήτες του νέου καναλιού είναι πέντε εκδότες (Βαρδινογιάννης, Αλαφούζος, Λαμπράκης, Τεγόπουλος και Μπόμπολας).

1992: Η ιταλική αστυνομία συλλαμβάνει 75 άτομα κατά τη μεγαλύτερη εκστρατεία κατά της Μαφίας από το 1984. Την ίδια μέρα ο Γιώργος Κοσκωτάς, ο Γιάννης Ματζουράνης και η Αλίκη Κουτσόγιωργα παραπέμπονται να δικαστούν στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων για ενεργητική δωροδοκία, απλή συνέργεια και αποδοχή προϊόντος εγκλήματος από ιδιοτέλεια.

1997: Επίθεση φανατικών ισλαμιστών κατά τουριστών σημειώνεται στο Λούξορ της Αιγύπτου. Σκοτώνονται 69 τουρίστες, τρεις αστυνομικοί και έξι μέλη της οργάνωσης «Γκαμά αλ Ισλαμίγια».

2003: Ο σκληρός της μεγάλης οθόνης Άρνολντ Σβαρτζενέγκερ ορκίζεται κυβερνήτης της Καλιφόρνιας.

2008: Η ΠΓΔΜ προσφεύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά της Ελλάδας, επειδή άσκησε βέτο στην ένταξή της στο ΝΑΤΟ τον Απρίλιο του 2008. Την κατηγορεί για παραβίαση του άρθρου 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, που υπεγράφη στη Νέα Υόρκη το 1995 και προέβλεπε τη μη υποβολή βέτο από τη χώρα μας στην ένταξη της ΠΓΔΜ σε διεθνείς οργανισμούς.

Γεννήσεις

9 - Βεσπασιανός, Ρωμαίος αυτοκράτορας

1503 - Άνιολο Μπροντσίνο, Ιταλός ζωγράφος

1790 - Άουγκουστ Φέρντιναντ Μέμπιους, Γερμανός μαθηματικός

1878 - Λίζε Μάιτνερ, Αυστριακή φυσικός

1861 - Σπυρίδων Σαμάρας, Διακεκριμένος Έλληνας μουσουργός

1896 - Λεβ Βιγκότσκι, ψυχολόγος

1906 - Σοϊχίρο Χόντα, ιάπωνας σχεδιαστής αυτοκινήτων και μοτοσικλετών, που παρέλαβε τη βιοτεχνία ποδηλάτων του πατέρα του για να τη μετατρέψει στον σημερινό κολοσσό της αυτοκίνησης Honda. (Θαν. 5/8/1991)

1942 - Μάρτιν Σκορσέζε, αμερικανός σκηνοθέτης του κινηματογράφου.

1964 - Κριστόφ Βαζέχα, Πολωνός ποδοσφαιριστής

1983 - Γιάννης Μπουρούσης, Έλληνας μπασκετμπολίστας

Θάνατοι

474: Ο αυτοκράτορας Λέων Β' πεθαίνει μετά από βασιλεία δέκα μηνών. Ο πατέρας του, Ζήνων, γίνεται ο μοναδικός ηγεμόνας της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.

1558 - Μαρία Α', βασίλισσα της Αγγλίας

1796 - Μεγάλη Αικατερίνη (Β΄), 86, Αυτοκράτειρα της Ρωσίας (1762-96).

1917 - Πεθαίνει ο Γάλλος γλύπτης Φρανσουά Ωγκύστ Ρενέ Ροντέν, διάσημος για το αριστούργημά του «Ο Στοχαστής». (Γεν. 12/11/1840)

1924 - Γρηγόριος Ζ΄, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

1936 - Κάτω από περίεργες συνθήκες πεθαίνει ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, αρχηγός του Εργατοαγροτικού Κόμματος και δύο φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας (το 1924 και το 1932). Ως πρωθυπουργός μοίρασε τα τσιφλίκια στους καλλιεργητές και όλη η ζωή του χαρακτηριζόταν από την προσήλωσή του στη Δημοκρατία και τις πολιτικές του αρχές. (Γεν. 8/7/1876)

1962 - Πεθαίνει η κομμουνίστρια συγγραφέας Γαλάτεια Καζαντζάκη, που συνέδεσε τη ζωή και το έργο της με το ΚΚΕ.

1989 - Μαίρη Γιατρά Λεμού, Ελληνίδα Ηθοποιός

1993 - Γιώργος Μητσάκης, έλληνας λαϊκός συνθέτης και στιχουργός. (Γεν. 1921)

2001 - Μίκαελ Κάρολι (Michael Karoli), Γερμανός μουσικός, πρώην μέλος των Can

2006 - Φέρεντς Πούσκας, Ούγγρος ποδοσφαιριστής και προπονητής

2013 - Ντόρις Λέσινγκ, Βρετανή συγγραφέας

2017 - Σαλβατόρε Ριίνα, Ιταλός μαφιόζος

Φάρος του Πνεύματος